Kazakistan'da 2. Çin-Orta Asya Zirvesi Düzenlendi
Kazakistan'ın başkenti Astana'da, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Tacikistan ile Çin arasında yapılan 2. Çin-Orta Asya Zirvesi gerçekleştirildi. Zirve, Bağımsızlık Sarayı'nda kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in ev sahipliğinde düzenlendi.
Zirveye katılan liderler arasında Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping yer aldı.
Açılış konuşmasında Tokayev, Orta Asya'nın toplam nüfusunun 80 milyonu aştığını ve bu durumun bölgeyi uluslararası ilişkilerde önemli bir aktör haline getirdiğini vurguladı. Tokayev ayrıca, Çin ile kapsamlı işbirliğinin Orta Asya ile Çin arasındaki ilişkilerin güçlenmesinde oynadığı önemli role dikkat çekti.
Tokayev, Orta Asya ülkelerinin toplam gayri safi yurt içi hasılasının yarım trilyon dolara yaklaştığını ve geçen yıl Orta Asya ile Çin arasındaki ticaret hacminin rekor düzeyde 95 milyar dolara ulaştığını belirtti. Kazakistan’ın, Çin’in bölgedeki en büyük ticaret ortağı olmaya devam ettiğini ifade etti.
Tokayev, ayrıca 2024 yılında Çin'den Orta Asya ülkeleri üzerinden taşınan yük hacminin %12 artışla 211 bin konteyneri aşacağını açıkladı. Bu bağlamda, Kazakistan’ın Hazar Denizi kıyısındaki Kurık Limanı'nda Çin ile ortak bir kargo terminali inşa edilmesi gerektiğinin önemine değindi.
Tokayev, Orta Asya'nın dünya uranyum rezervlerinin %20'sine, petrolün %17'sinden fazlasına ve doğal gazın %7'sine sahip olduğunu hatırlattı. Ayrıca, enerji altyapısının modernizasyonu konusunda Çin ile işbirliğinin önemine vurgu yaptı.
Tokayev, zirvenin ülkeler arasındaki iyi komşuluk ilişkilerini ve karşılıklı yarar sağlayan işbirliğini güçlendirme yönündeki ortak çıkarları teyit ettiğini ifade etti.
Zirve sırasında Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Tacikistan ile Çin arasında Ebedi İyi Komşuluk, Dostluk ve İşbirliği Anlaşması imzalandı. Ayrıca, bu zirvenin sonuç bildirgesi olan Astana Deklarasyonu da kabul edildi.
