Karayolu Taşıma Yönetmeliği değişikliğinin ardından kurye sektöründe yeni düzenleme ve kayıtlar
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 15 Mayıs 2025 tarihinde yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği değişikliğinin ardından kurye işletmeciliğinde başlayan yeni döneme ilişkin verileri paylaştı. Bakan Uraloğlu, mevzuat değişikliğiyle motokurye faaliyetlerinin ilk kez mevzuata kavuştuğunu ve hizmet güvenilirliği ile çalışma koşullarının kayıtlı bir yapıya kavuştuğunu vurguladı.
Yetki belgeleri ve taşıt kayıtları
Bakanlığın paylaştığı rakamlara göre toplam 74 bin 294 yetki belgesi düzenlenirken, bu belgelere 84 bin 527 taşıt kaydedildi. Düzenlenen belgelerin 72 bin 603'ü tüzel kişiliklere, 1.691'i gerçek kişilere ait olup, belgelerin 72 bin 378'i motokuryelere verildi.
Mevzuatın getirdiği yükümlülükler ve hizmet esasları
Uraloğlu, yönetmelikle teslimatı mümkün olmayan adreslere gönderi kabul edilmeyeceğini, taşıma süresi taahhüdünde bulunmanın yasaklandığını ve alıcısına ulaştırılamayan gönderilerin aynı süre içinde göndericiye geri teslim edilmesinin zorunlu hale geldiğini belirtti. Ayrıca, bozulabilir gıdaların taşınmasında özel tedbirlerin alınmasının gerekliliği vurgulandı.
İşletmelerin kuryelere koruyucu ekipman sağlama yükümlülüğü bulunduğu, kuryelerin reflektif yelek gibi güvenlik ekipmanı kullandığının takip edildiği ifade edildi.
e-Devlet üzerinden başvurular ve indirim uygulamaları
Mevzuat yayımlandıktan sonra yetki belgesi başvurularının doğrudan e-Devlet portalı üzerinden yapılabilmesine olanak sağlandı. Bakanlık verilerine göre belgelerin %99,9'u portal üzerinden düzenlendi. e-Devlet üzerinden başvuranlara %5 ek indirim uygulanıyor; en fazla 3 taşıtla faaliyet gösterecek motokuryeler için belge ücretinde %85 indirim imkanı tanındı. Yönetmeliğin yayımlanmasını izleyen ilk 6 ay içinde belge alınması halinde %85'lik indirimin %95 olarak uygulanması yönünde ek düzenleme yapıldı.
Bölgesel dağılım ve filo profili
Sistemde kayıtlı taşıtlar arasında 74.914 motosiklet, 5.703 kamyonet, 3.733 motorlu bisiklet ve 177 otomobil bulunuyor. Kayıtlı taşıtların %64,3'ü 3 yaşından küçük olarak kaydedildi. Bölgesel dağılımda Akdeniz Bölgesi, 2,3 yaş ortalamasıyla en genç filoya sahip; İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde ortalama yaş 2,8 olarak bildirildi.
Marmara Bölgesi, 40.615 yetki belgesi ve 46.131 taşıt ile en fazla belge ve taşıtın bulunduğu bölge oldu. İstanbul tek başına 31.970 yetki belgesi ve 36.476 taşıt ile ilk sırada yer aldı. En az yetki belgesine sahip il Tunceli olup 13 belge ile kaydedildi. Doğu Anadolu Bölgesi genelinde ise toplam 1.073 belge ve 1.228 taşıt bulunduğu belirtildi.
Değerlendirme
Yönetmelik değişikliğiyle getirilen kayıt, denetim ve ekipman yükümlülükleri sektörün kayıt altına alınmasını hızlandırırken, e-Devlet üzerinden sağlanan başvuru kolaylığı ve indirim uygulamaları belge edinimini teşvik etmiş görünüyor. Yetki belgeleri ve taşıt kayıtlarının bölgesel dağılımı, filonun genç olduğunu ve İstanbul ile Marmara Bölgesi'nde yoğunlaşmayı gösteriyor.
