Kanser Tedavisinde En Kritik Adım: Erken Tanı ve Düzenli Taramalar
Dünya genelinde kanser vakalarının hızla artması, uzmanları özellikle erken tanı ve tarama programlarına dikkat çekmeye yönlendiriyor. Beyhekim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Bölümünden Uzman Dr. Aziz Kurtuluş, her yıl dünyada yaklaşık 20 milyon yeni kanser tanısı konduğunu ve bunlardan yaklaşık 10 milyon kişinin yaşamını kaybettiğini hatırlatarak erken tanının önemine vurgu yaptı.
Erken tanının önemi
Dr. Aziz Kurtuluş, kanserin hücre çoğalması ve onarım mekanizmalarındaki bozulmayla ortaya çıkan geniş bir hastalık grubu olduğunu belirterek, "Kanser tüm dünyada hızla artış gösteriyor. Dünyada her yıl yaklaşık 20 milyon yeni tanı alan hasta bulunuyor. Bunlardan da her yıl yaklaşık 10 milyon kişi hayatını bu hastalıktan dolayı kaybediyor. Dünyada ölüme bağlı nedenlerde kalp hastalıklarından sonra ikinci en sık neden kanserdir. Bu nedenle de erken tanı bu hastalıkta önemlidir" dedi.
Tanı konulana kadar hastalarda sık görülen şikayetler arasında halsizlik, kilo kaybı, iştahsızlık, bulantı, kusma ve vücudun herhangi bir yerinden olan kanamalar yer alıyor. Bu tür yakınmaları olanların vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurması gerektiği vurgulanıyor.
Hangi taramalar öneriliyor?
Dr. Kurtuluş, tarama programlarının şikayet olsun ya da olmasın önemli olduğunu belirterek KETEM bünyesinde yapılan üç temel taramayı açıkladı:
Meme kanseri: 40 yaş sonrası kadınlarda yıllık klinik meme muayenesi ve 2 yılda bir mamografi kontrolü.
Rahim ağzı (serviks) kanseri: 30 yaş sonrası 5 yılda bir smear testi ve HPV DNA testi.
Kolorektal kanser: 50 yaş sonrası 2 yılda bir gaitada gizli kan testi.
Tanı ve tedavi yaklaşımları
Tedavi seçenekleri arasında cerrahi, radyoterapi, kemoterapi ve hormon tedavileri bulunuyor. Beyhekim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Onkoloji Kliniği'nde güncel tedavilerin uygulandığı, ayrıca radyoterapi hizmeti verildiği belirtildi. Tanı süreçlerinde ise kan tahlilleri, röntgen, ultrason, tomografi, MR gibi görüntüleme yöntemlerinin kullanıldığı, kesin tanı için biyopsinin ve patoloji değerlendirmesinin belirleyici olduğu vurgulandı.
Dr. Kurtuluş, son dönemdeki genetik ve moleküler testlerin hem tanı hem de tedavi planlamasında önem taşıdığını; özellikle hedefe yönelik tedaviler için bu testlerin gerekliliğine dikkat çekti.
Koruyucu önlemler ve risk faktörleri
Çevresel ve genetik faktörlerin etiyolojide rol oynadığını belirten Dr. Kurtuluş, çevresel risk faktörleri arasında sigara, alkol, obezite, hareketsizlik, radyasyon ve bazı enfeksiyonların olduğunu söyledi. Koruyucu önerileri şu şekilde sıraladı: Sigara ve alkolü bırakmak, düzenli egzersiz yapmak, dengeli beslenme ve düzenli taramalara katılmak.
Ayrıca tıp onkolojisi hizmetlerinin daha çok 18 yaş ve üstüne verildiği, kanser vakalarının genellikle 50 yaş ve üzerinde görülmesine rağmen çevresel etkiler nedeniyle daha genç yaşlarda da ortaya çıkabildiği kaydedildi. Çocukluk çağındaki kanserlerde ise genetik faktörlerin daha belirgin rol oynadığı ve şüpheli durumlarda erken başvurunun önem taşıdığı belirtildi.
Sonuç olarak, Dr. Aziz Kurtuluş'un değerlendirmesine göre kanserle mücadelede yaşam tarzı değişiklikleri, düzenli taramalar ve modern tanı-tedavi yöntemlerine erişim erken tanıyı sağlayarak hastalıkla mücadelede belirleyici rol oynuyor.
Kanser tedavisinde en önemli adım erken tanı
