Kahramanmaraş Çardak Mahallesi'nde 170 yıllık Çeçen ekmek geleneği sürüyor
Çardak'ta fırıncılık, nesiller boyu devam eden bir kültür
Kahramanmaraş’ın Göksun ilçesine bağlı Çardak Mahallesi’nde, 1860’lı yıllardan bu yana süregelen geleneksel ekmek üretimi bugün de yaşatılıyor. Mahallede, Çeçenistan’dan göç eden ailelerin kurduğu toplulukta yaklaşık 10 civarında fırın faal durumda.
Fırıncı esnafı Ali Işık, aileleriyle birlikte yürüttükleri işletmede yöresel ekmek çeşitlerini üretmeye devam ettiklerini belirtiyor. Işık, Çeçen kültüründen gelen ekmek geleneğinin nesiller boyu korunduğunu ve bu geleneğin esasen kadınların maharetiyle sürdüğünü vurguluyor.
Üretimde kullanılan temel malzemeler katkısız un, su, tuz ve maya olarak ifade ediliyor. Mahalle fırınlarında normal ekmeğin yanı sıra kültüre özgü çeşitler de yapılıyor; özel bir ekmek türü bir günde pişiyor ve yaklaşık bir yıl dolapta saklanabiliyor. Ayrıca çökelekli ve patatesli börek gibi yöresel ürünler de fırınlarda üretiliyor.
Yağlı ekmek talebi ve mahalle pratiği
Işık, mahallenin en çok talep gören ürünü olarak yağlı ekmek'i işaret ediyor. Bu ekmek düğün, cenaze ve ziyaretlerde tercih ediliyor; çevre il ve ilçelerden gelen ziyaretçiler tarafından sıkça alınıyor. Gurbetçiler bölgeye geldiklerinde koli koli götürüyor, kargo ile isteyenler de bulunuyor ancak talep bazen üretimi aşıyor ve kargo talepleri karşılanamıyor.
Mahallede okuma oranının yüksek olması ve bölgede yaşayan çok sayıda kişinin dışarıda hayatını sürdürmesi, buraya dönüşlerde ekmek alma geleneğini canlı tutuyor. Fırın kapalı olduğunda komşuların gelip kendi ekmeklerini pişirmesi de geleneğin sürekliliğine işaret ediyor.
Fırıncılardan Ayşe Yeşil üç yıldır çalıştığını ve işin zevkli olduğunu söyleyerek özellikle kadınların bu işi yaptığını belirtiyor. Mahalle sakini Bekir Kutlu ise ekmeklerin beğenildiğini, ustaların ellerine sağlık olduğunu ve zaman zaman sıra oluştuğunu ifade ediyor.
Çardak Mahallesi'nde sürdürülen bu üretim pratikleri, hem yöresel mutfak mirasını koruyor hem de göçle gelen kültürel izlerin günlük yaşama yansımasını sağlıyor.
KAHRAMANMARAŞ’IN GÖKSUN İLÇESİNE BAĞLI ÇARDAK MAHALLESİ’NDE 1860’LI YILLARDAN BU YANA SÜRDÜRÜLEN GELENEKSEL EKMEK KÜLTÜRÜ BUGÜN DE YAŞATILMAYA DEVAM EDİYOR.
