TBMM Başkanvekili ve CHP Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, Borsa İstanbul'da işlem gören anonim şirketlerin yönetim kurullarında kadın üye oranının en az %40 olmasını zorunlu hale getiren bir kanun teklifini Meclis Başkanlığına sundu.
Karaca'nın kanun teklifinin gerekçesinde, Türkiye’de kadınların iş gücü piyasasına katılımının ve üst düzey yönetici pozisyonlarına erişiminin erkeklere kıyasla oldukça düşük olduğu vurgulandı. Yönetim kurulu üyelikleri ve yönetici pozisyonlardaki cinsiyet temelli ayrımcılığın önlenmesine yönelik çabaların mevcut durumda yetersiz kaldığı ifade edildi. Anayasa’nın 10'uncu maddesi cinsiyete dayalı ayrımcılığı yasaklamakta ve devlete eşitliği sağlama görevini yüklemektedir.
Gerekçede, özel sektörde cinsiyet eşitliğini teşvik edici tedbirler alma sorumluluğu da belirtildi. Karaca, günümüzde kadınların yönetim kurullarındaki temsiline dikkat çekerek, 2024 verilerine göre Borsa İstanbul'da işlem gören şirketlerin yönetim kurullarındaki kadın oranının sadece %18,7 olduğunu aktardı. Bu durum, eğitim seviyeleri artmasına rağmen kadınların yönetici pozisyonlarında hala ciddi ayrımcılığa maruz kaldıklarını ortaya koyuyor.
Ayrıca, 191 şirketin yönetim kurulunda hiç kadın üye bulunmadığı kaydedilirken, bu durumun toplumsal cinsiyet eşitliği açısından önemli bir sorun teşkil ettiği belirtildi. İş gücü piyasasında kadınların katılım oranının %35,9, istihdam oranının %31,7 ve işsizlik oranının %11,7 olduğu, erkeklerde ise iş gücüne katılım oranının %71,1, istihdam oranının %65,9 ve işsizlik oranının %7,3 olduğu ifade edildi.
Yönetim kurullarında kadın temsil oranının en az %40 olması yönündeki düzenlemenin, Anayasa'nın eşitlik ilkesi, Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve ekonomik sürdürülebilirlik ilkeleriyle örtüştüğü belirtildi. Bu düzenlemenin, kadınların iş dünyasındaki görünürlüğünü artıracağı ve toplumsal cinsiyet eşitliğini kurumsallaştırmak için önemli bir adım olacağı vurgulandı.
Gerekçede, eğer bağlayıcı bir oran belirlenmezse mevcut eşitsizliklerin yapısal hale geleceği ve toplumsal adaletin daha fazla gecikeceği uyarısında bulunuldu. Bu teklif ile Türk Ticaret Kanunu’na eklenecek hükmün sadece kadınların haklarını değil, Türkiye’nin ekonomik ve sosyal kalkınmasını hızlandıracak bir niteliğe sahip olacağı ifade edildi. Kadın temsili, bir tercih değil, demokratik bir zorunluluktur.
