İznik’te Hisardere Nekropolü’nde Erken Hristiyanlık Dönemine Ait 'Çoban İsa' Figürü Ortaya Çıkarıldı
Bursa’nın İznik ilçesindeki Hisardere Nekropolü’nde yürütülen kazılarda, Anadolu’da şimdiye dek bilinen tek örnek olma ihtimali taşıyan ‘Çoban İsa’ (Good Shepherd) figürü gün yüzüne çıkarıldı. Eser, hipogee mezarın kuzey duvarında fresk halinde tespit edildi ve hem Türkiye hem de dünya arkeolojisi açısından önem taşıyor.
Kazı çalışmaları ve bilimsel koordinasyon
Kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle, İznik Müzesi Müdürü Tolga Koparal başkanlığında; Dokuz Eylül Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aygün Ekin Meriç’in bilimsel koordinatörlüğünde ve Dr. Gülşen Kutbay’ın da yer aldığı uzman ekip tarafından yürütülüyor. 2025 yılı kazı sezonunda açığa çıkarılan buluntu, bölgedeki diğer mezar örnekleriyle birlikte değerlendiriliyor.
Mezara ilişkin bulgular ve değerlendirme
Hipogee mezarın güney duvarı büyük ölçüde tahrip olmuşken, doğu, batı ve kuzey duvarları ile tavanı neredeyse tamamen sağlam kaldı. Bu duvarlarda yer alan insan figürleri, bölgedeki diğer örneklerden ayrılıyor. Mezarın kuzey duvarına bitişik klinein pişmiş toprak kare levhalarla kaplı olduğu ve ölülerin bu levhaların üzerine yatırıldığı belirlendi. Klinein ardındaki kuzey duvarda yer alan freskte nadir görülen ‘Çoban İsa’ tasviri dikkat çekiyor.
Mezar içinde doğrudan tarihlendirmeye yarayacak bir buluntuya rastlanmadı; ancak yapının mimari özelliklerinin aynı alandaki diğer örneklerle benzerlik göstermesi nedeniyle mezarın MS 3. yüzyıla ait olduğu değerlendiriliyor. Eser, Erken Hristiyanlık döneminde Anadolu’daki en dikkat çekici örneklerden biri olarak ön plana çıkarken, Hisardere Nekropolü’nde tespit edilen ilk Hazreti İsa tasviri olma özelliğini taşıyor.
Buluntunun korunması, belgelenmesi ve ilerleyen kazı sezonlarındaki ayrıntılı analizler, eserin dönem içindeki işlevi ve bölgedeki mezar geleneğiyle ilişkisini daha net ortaya koyacak.
HİSARDERE NEKROPOLÜ'NDE YÜRÜTÜLEN KAZILARDA, ANADOLU'DA ŞİMDİYE DEK BİLİNEN TEK ÖRNEK OLMA İHTİMALİ TAŞIYAN ‘ÇOBAN İSA' (GOOD SHEPHERD) FİGÜRÜ GÜN YÜZÜNE ÇIKARILDI
