İstanbul'un Düşman Esaretinden Kurtuluşunun 101. Yılı
Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ardından, 13 Kasım 1918 tarihinde İtilaf Devletleri tarafından işgal edilen İstanbul, 4 yıl 10 ay 23 gün süren esaretin ardından 6 Ekim 1923'te yeniden özgürlüğüne kavuştu.
İstanbul'un İşgali ve Tarihi Süreci
Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde başlatılan Kurtuluş Savaşı'nın ardından, şehir uzun bir direnişin ardından düşman işgalinden kurtarılmıştır. İstanbul’un işgali, Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı'nda yenilmesi üzerine gerçekleşti. İtilaf Devletleri, Mondros Ateşkes Antlaşması gereği şehre girdi.
Mustafa Kemal Atatürk'ün İstanbul'a Girişi
Mustafa Kemal Paşa, Haydarpaşa'ya ayak bastığında düşman gemilerinin bayraklarını açarak İstanbul Limanı'na girdiklerini ve azınlıkların sevinç gösterileri yaptığını görünce, ünlü lafını sarf etti: “Geldikleri gibi giderler!”
Türk Ordusu'nun İlerleyişi ve İşgalin Sona Ermesi
İngilizlerin kontrolündeki birlikler, Türk ordusunun İzmir'e girmesiyle geri çekilmeye başladı. Bu gelişmeler, işgalin sona ermesinde önemli bir rol oynadı. 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan Lozan Barış Antlaşması'nın ardından, 23 Ağustos 1923'te İtilaf kuvvetleri İstanbul’dan ayrılmaya başladı.
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi'nden Tarih Analizi
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Tarih Bölümü Başkanı Prof. Dr. Hasip Saygılı, İstanbul’un işgalinin Türklerin siyasi varlığını tehdit ettiğini belirtirken, bu dönemin Türk tarihinde bir travma yarattığını ifade etti. Saygılı, işgalin ardından milli mücadelenin güçlendiğini vurguladı.
Mustafa Kemal Paşa’nın Liderliği
Mustafa Kemal Paşa, işgal sonrasında yaptığı çalışmalarda İstanbul'un yeniden Türk hakimiyetine girmesi için müzakereler gerçekleştirdi. İstanbul'un kurtuluşunun, milletin fedakarlığı ve kararlılığıyla mümkün olduğunu belirten Saygılı, bu olayın tarihi önemini bir kez daha gündeme getirdi.
Kurtuluş Kutlamaları
6 Ekim 1923 tarihinde İstanbul'a giren Türk ordusu, büyük bir sevinçle şehri kutladı. Ordunun komutanları Ayasofya Camisi'nde bu tarihi günü anarak, kazandıkları zaferin sevincini dile getirirken, İstanbul’un kurtuluşu, Türk milletinin onurunu ve bağımsızlık mücadelesinin sembolünü temsil etti.
Birinci Dünya Savaşı'nın ardından İtilaf Devletlerinin, 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması'na dayanarak 13 Kasım 1918'de Haydarpaşa önlerine donanmalarını demirleyerek işgal ettikleri İstanbul, yaklaşık 4 yıl 10 ay 23 gün süren esaretin ardından 101 yıl önce bugün özgürlüğüne kavuştu. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi (FSMVÜ) Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hasip Saygılı, AA muhabirine işgal döneminde yaşananlar ve İstanbul'un yeniden Türk hakimiyetine girmesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
