İstanbul’da su tablosu: Baraj dolulukları yüzde 17’ye geriledi
İSKİ verilerine göre İstanbul’daki barajların genel doluluk oranı %17 seviyelerine geriledi. Kentte yağış miktarının azalması, barajlardaki su stoklarını tehdit ederken, uzmanlar sorunun çok boyutlu olduğunu vurguluyor.
Kapatılan dereler ve ısı adalarının rolü
İstanbul Çevre Konseyi Genel Sekreteri Zafer Murat Çetintaş kırsal ve kentsel değişimlerin yağış rejimini etkilediğini belirtiyor. Çetintaş, kentin geçmişte sahip olduğu 123 adet derenin büyük bölümünün kapatıldığını, yağmur sularının eskisi gibi barajlara ulaşmadığını ifade ediyor. Çetintaş şu değerlendirmeyi yapıyor: "İstanbul’daki yaklaşık 4,5 milyon konutın işyerlerinin hepsinin birden doğal gaz yaktığını düşündüğümüzde, biz İstanbul’un havasını ısıtıyoruz. Yağmur bulutlarının yağmasına engel oluyoruz."
Tüketim alışkanlıkları ve altyapı eksiklikleri
Çetintaş, kent içi su kayıplarına dikkat çekiyor: bozuk musluklar, gereksiz su kullanımı ve araç yıkama gibi alışkanlıkların yıllık bazda ciddi tüketim oluşturduğu belirtiliyor. Açıklamada öne çıkan veriler arasında bozuk musluk sayısının 2 milyon olduğu varsayımı, İstanbul’da yaklaşık 5 milyondan fazla araç bulunduğu ve tuvalet kullanımı örneği yer alıyor: "4 kişilik bir aile tuvalete gittiğinde 16 litre su tüketiyor. Ayda 7 ton su tüketimi demek. Bozuk musluk ayda 750 litre su tüketiyor." Ayrıca yağmur sularının yaklaşık %70 gibi büyük bir bölümünün denizlere aktığı, geçmişte bunun barajlara yöneldiği vurgulanıyor.
Önerilen çözümler: Arıtma, bulut tohumlama ve tasarruf kampanyaları
Çetintaş, çözüm önerileri arasında deniz suyu arıtma tesisleri ve bulut tohumlama uygulamalarını ön plana çıkarıyor. "Dünya genelinde 125 şehirde deniz suyu arıtılarak kullanılıyor" diyen Çetintaş, İstanbul için önerilen yerler arasında Papuçdere ve Kazandere barajlarını işaret ediyor ve Karadeniz’in tuzluluk oranının binde beş olduğunu belirterek arıtmanın uygunluğuna dikkat çekiyor.
İSKİ’nin bozuk muslukları tamir etmeye yönelik kampanyalar başlatması, tuvalet rezervuarlarına su tasarrufu sağlamak amacıyla 2 litre su şişesi konulması gibi pratik önlemler de öneriliyor. Çetintaş, ayrıca bulut tohumlama kapsamında gümüş iyodür kullanımıyla yağmur sürecine destek verilmesi gerektiğini söylüyor: "Yağmurun barajları doldurması için 28 gün kesintisiz yağması lazım. 10 gün yoğun bir kar yağışı olduğunda barajların dolmasına yardım eder."
Uzmanlar, kent ölçeğinde hem talep yönetimi hem de altyapı ve doğal su toplama sistemlerinin onarımı ile kısa ve orta vadeli çözümlerin eş zamanlı uygulanmasının gerekliliğine dikkat çekiyor.
İSTANBUL’DA YAĞIŞLARIN AZALMASI İLE BARAJLARDA SU SEVİYESİ YÜZDE 17 SEVİYELERİNE KADAR GERİLEDİ.
