Olayın özeti
İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki sağlık kuruluşlarına Gazze kentini işgal için yürüteceği saldırılar öncesinde faaliyetlerini durdurma ve başka yere nakil için hazırlanma talimatı gönderdi.
Ordudan yapılan açıklamaya göre, bölgedeki sağlık kuruluşları telefonla aranarak bu yönde bilgilendirildi. Talimatın, İsrail ordusuna bağlı Filistin Topraklarındaki Hükümet Aktivitelerini Koordinasyon Birimi (COGAT)'ın iki gün önceki yönlendirmesi kapsamında, Gazze kentindeki nüfusun sürgün edilmesine hazırlık olarak verildiği aktarıldı.
Mevcut sağlık altyapısının durumu
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana sürdürdüğü saldırılarda sağlık merkezlerinin hedef alındığı, kuşatma ve tedarik kısıtlarının hastanelerin çalışmasını engellediği bildiriliyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, bölgedeki 38 hastaneden 15'i faaliyet gösteriyor ve bunlardan yalnızca 4'ü merkez hastanesi niteliğinde.
Hastanelerin doluluk oranlarının yüzde 200'e ulaştığı, 157 birinci basamak sağlık kuruluşundan 67'si ile 110 ameliyathaneden 40'ının çalışır durumda olduğu belirtiliyor. Açıklamada, hasta ve yaralı kabulü için güneydeki hastanelerin altyapısında düzenlemeler yapıldığı ileri sürüldü.
Askeri plan ve zamanlama
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'in Gazze kentini işgal planını onayladığını duyurdu. Ordu sözcüsü Effie Defrin ise ordunun, işgale hazırlanırken Gazze kenti çevresindeki saldırılarına başladığını bildirdi. İşgal saldırılarına verilen adın Gideon'un Savaş Arabaları II olduğu ifade edildi.
İsrail Güvenlik Kabinesi, 8 Ağustos'ta bölgenin kuzeyindeki Gazze kentinin işgal edilmesine yönelik plana onay vermişti. Plana göre ilk aşamada yaklaşık bir milyon Filistinlinin güneye kaydırılması, kent kuşatılarak yoğun saldırılar sonrası işgal edilmesi öngörülüyor; ikinci aşamada ise Gazze'nin merkezindeki mülteci kamplarının işgali planlanıyor.
Analiz: Sağlık hizmetleri ve insani etkiler
Sağlık kuruluşlarına yönelik faaliyet durdurma talimatı, mevcut yüksek doluluk oranı ve kısıtlı ameliyathane kapasitesi göz önüne alındığında, sağlık sisteminde anlık ve ciddi bir gerilemeye neden olabilir. Nakil planları lojistik, personel ve tıbbi malzeme koordinasyonu gerektirecek; bu unsurlarda aksama yaşanması durumunda hasta bakımında boşluklar oluşması muhtemeldir.
Bölgedeki sağlık hizmetlerinin merkezileştirilmesi yönündeki düzenlemeler, hasta akışını güneydeki altyapıya kaydırmayı amaçlasa da, mevcut kapasitenin sınırlılığı ve tedarik engelleri bu düzenlemelerin etkinliğini sınırlayabilir. Ayrıca, nüfusun kitlesel hareketleri sağlık ihtiyaçlarını daha da artıracaktır.
Öne çıkan veriler
7 Ekim 2023'ten bu yana saldırılar sürüyor; 38 hastane var, bunlardan 15'i faal; yalnızca 4 merkez hastane mevcut. Hastane doluluk oranları %200'e ulaştı; 157 birinci basamak sağlık kuruluşundan 67'si ve 110 ameliyathaneden 40'ı çalışır durumda.
Sonuç
İsrail ordusunun kuzeydeki sağlık kuruluşlarına gönderdiği faaliyet durdurma ve nakil talimatı, mevcut kısıtlı sağlık altyapısı ile birleştiğinde bölgedeki sağlık hizmetlerinin sürdürülebilirliğini önemli ölçüde zorlayabilir. Bu gelişme, hem acil bakım kapasitesine hem de uzun vadeli sağlık örgütlenmesine doğrudan etki edecektir.
