İsrail’de Zorunlu Askerlik Karşıtı Protestolar
İsrail’in orta kesiminde bulunan Ramat Gan kentinde, ultra Ortodoks Yahudilerin (Haredi) zorunlu askerlik uygulamasına karşı düzenlediği protestolar ikinci gününe girdi.
Baskın ve Gerginlik
Tel Aviv yakınlarındaki Tel Hashomer askerlik şubesinin önünde toplanan Harediler, dini okul öğrencilerinin askere alınmasını protesto ettiler. Sosyal medyada paylaşılan videolarda, bir grup Haredi'nin askerlik şubesine baskın düzenlediği ve burada polisle kovalamaca yaşandığı anlar yer aldı. İsrail ordu radyosuna göre, çok sayıda polis ve asker, göstericilerin buradan ayrılmalarını sağlamak için müdahale etti.
Gözaltılar ve Arbedeler
İsrail polisi, protestoların yasa dışı olduğunu belirterek, eylemde yer alan 7 Haredi’nin gözaltına alındığını duyurdu. Önceki gün de benzer bir olay yaşanmıştı.
Protesto Çağrısı ve Holokost Benzerliği
Gösteriler öncesinde, Haredi nüfusun yoğun olduğu bölgelerde asılan posterlerde "Yalnızca ilk bin kişi için mücadele etmiyoruz, Tanrı korusun, çocuklarınız da dahil olmak üzere hepimize ulaşacaklar" mesajı dikkat çekti. Ayrıca, "İsrail’in kuruluşundan bu yana genç Ultra Ortodoks erkeklere yönelik bu kadar korkunç bir Holokost hiç yaşanmadı," ifadeleri yer aldı.
Askerlik Şubelerine Kayıt Oranı
İsrail ordusu kaynakları, Haredilerin yalnızca yaklaşık %30'unun askerlik şubelerine kayıt yaptırmasının beklendiğini açıkladı. Bir yetkili, "Hayal kırıklığına uğrayabiliriz veya hoş bir sürprizle karşılaşabiliriz" ifadelerini kullandı.
Yüksek Mahkeme ve Hükümet Kararları
İsrail Yüksek Mahkemesi, Haredi nüfusun zorunlu askerlikten muaf tutulmasına ilişkin yasaların "ayrımcı" olduğunu belirterek iptal etti. Hükümet, Savunma Bakanlığı vasıtasıyla orduya Tevrat okullarında eğitim gören erkeklerin askerlikten muaf tutulması yönünde talimatlar vermekte. Bu karar, Haziran 2023’te Mart 2024'e kadar uzatılmıştı.
İyi Yönetim Hareketi'nin İtirazı
Haredilerin askere alınması gerektiğini savunan İyi Yönetim Hareketi, Yüksek Mahkeme'ye hükümetin muafiyet kararını itiraz eden bir dilekçe sundu.
Haredi Nüfusu ve Askerlik Durumu
Harediler, İsrail nüfusunun yaklaşık %12'sini oluşturmaktadır. Düşük oranda askere gitmeyi reddeden bu topluluk, ülkedeki dinci ve laik toplum arasında ciddi farklılıklar yaşamakta.
Koalisyon Ortağı Partilerin Durumu
Likud lideri Binyamin Netanyahu’nun koalisyonunda yer alan Haredi partiler, "Tevrat eğitiminin temel hak olduğu" yönünde bir yasa geçirerek temsil ettikleri kesimin askerlikten muaf tutulmasını yasal güvencelerle desteklemeyi amaçlıyor.
