İran, İngiltere, Fransa ve Almanya arasında devam eden nükleer faaliyetlere ilişkin görüşmeler, İran'ın İstanbul Başkonsolosluğu'nda gerçekleştirilmeye devam ediyor. Bu önemli görüşmeler, tarafların nükleer anlaşma konusundaki durumu değerlendirmek amacıyla bir araya gelmelerinin ikinci kez gerçekleştiği bir toplantı niteliği taşıyor.
Görüşmelere katılan heyetler, İran’ın İstanbul Başkonsolosluğu'na giriş yaptı ve toplantının basına kapalı olarak gerçekleşeceği belirtildi. İran'ı temsilen Dışişleri Bakan Yardımcıları Mecid Tahtrevançi ve Kazım Garibabadi'nin bulunduğu bu toplantılara, Avrupa ülkeleriyle yürütülen dolaylı müzakerelerin detayları üzerinde durulacağı umuluyor.
İran, 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmanın Avrupalı ortaklarının talebi üzerine yeni bir tur görüşmelerine başlamayı kabul etmişti. Önceki görüşme 16 Mayıs tarihinde İstanbul'da gerçekleştirilmiş ve taraflar müzakerelerin devam etmesi konusunda fikir birliğine varmıştı. Ancak, bu süreç, İsrail'in 13 Haziran'da İran'a yönelik saldırılar düzenlemesi sonrasında kesintiye uğramıştı.
İran, 2015 yılındaki anlaşma çerçevesinde Birleşmiş Milletler yaptırımlarının geri getirilmesi için öngörülen "tetik mekanizması (snapback)"nın Avrupa ülkeleri tarafından işletilmesinden endişe duyduğunu bildirdi. Bu mekanizmanın süresinin 18 Ekim'de sona ereceği ve Avrupa ülkelerinin çözüm üretilmezse bu tarihten önce mekanizmayı devreye sokabileceği düşünülüyor.
2015 yılında İran ile BM Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi ile Almanya arasında yapılan nükleer anlaşma, İran'ın nükleer faaliyetlerini sınırlandırdığı ve bunun karşılığında yaptırımların kaldırılmasını sağlamıştı. Ancak, ABD 2018 yılında anlaşmadan çekilmiş ve İran’a yönelik yaptırımları tekrar uygulamaya koymuştu. İran, Avrupa ülkelerinden bu yaptırımların telafi edilmesi için gerekli önlemleri almasını istemiş, ancak bu talep karşılık bulamamıştı.
İran, anlaşmadaki taahhütlerini bir yıl sonra kademeli olarak durdurmaya başlamış ve yüksek düzeyli uranyum zenginleştirme faaliyetlerine yönelmişti. İngiltere, Fransa ve Almanya ise ABD'nin anlaşmadan çekilmesinin ardından yürürlüğe girmeyen yaptırımlar için "snapback" mekanizmasını devreye sokma tehditlerinde bulunuyor. İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Avrupalı ülkelerin bu mekaniği kullanmaya dair hukuki bir zemininin kalmadığını belirtiyor.
