İngiltere'nin İsrail'e 2025 silah satışları rekor seviyeye yaklaştı
İngiltere ve İsrail ticari verilerine göre, 2025 yılının ilk dokuz ayında İngiltere'nin İsrail'e yaptığı silah satışları 1 milyon sterline yaklaşarak son yılların en yüksek düzeyine çıktı. Bu rakam, Channel 4'ün İsrail ve İngiltere'den elde ettiği verilere dayanan haberinde açıklandı.
Veri ve karşılaştırma
Haberde yer alan verilere göre 2025'in ilk dokuz aylık dönemi, son üç yıldaki her bir yılın yaklaşık iki katından fazla satış içeriyor; bu durum 2025 yılı itibarıyla İngiltere'nin İsrail'e silah satışlarında rekor kırıldığını gösteriyor.
Aylık dağılım ve öne çıkan işlemler
En yüksek tekil işlem haziranda 400 bin sterlin (yaklaşık 22,5 milyon lira) olarak kaydedildi; bu ay, Ocak 2022'den bu yana en yüksek satışın gerçekleştiği ay oldu. İkinci en yüksek ay ise eylülde 310 bin sterlin (yaklaşık 17,5 milyon lira) seviyesinde gerçekleşti. Ağustos ayında bildirilen 150 bin sterlin (yaklaşık 8,5 milyon lira) tutarlı satışın 20 bin sterlinlik (yaklaşık 1,1 milyon lira) kısmı ise "mermi" kategorisi altında yer aldı.
Ürün türleri ve alıcı bilgileri
Veriler ürün bazında net ayrıntı sunmuyor; birçok kalem bomba, el bombası, torpido, füze ve mühimmat kategorileri altında sınıflandırıldı. Veriler ürünlerin alıcısını göstermiyor ve bu ürünlerin başka ülkelere tekrar satılıp satılmadığına ilişkin bilgi yer almıyor.
İngiltere hükümetinin açıklaması
Haberle ilgili olarak İngiltere hükümeti şu değerlendirmeyi yaptı: "Biz, İsrail ordusuna, Gazze ve Batı Şeria'daki operasyonlarda kullanılmak üzere bomba ve mühimmat satmıyoruz. Verilerde yer alan ürünler sivil kullanım içindir ya da İsrail tarafından hiç kullanılmadan tekrar satılan ürünlerdir. Silah kontrol sistemimizi çok ciddiye alıyor ve askeri ihracatımızın Gazze'de devam eden dehşeti sürdürülmesinde İsrail ordusu tarafından kullanılmasına lisans vermemek için mümkün olan her önlemi aldık."
İsrail'in açıklaması
İsrail tarafı, vergi kanunları gereği daha fazla bilgi verilemeyeceğini belirtti ve haberde yer alan ürünlerin mühimmat veya silah olmayabileceğini ifade etti.
Lisans durumu ve F-35 parçaları
İngiltere hükümeti geçen yıl İsrail'e yönelik yaklaşık 30 silah ihraç lisansını askıya almıştı. Temmuz 2025 itibarıyla İsrail'e silah ihracatı için verilen yaklaşık 347 lisansın yürürlükte olduğu belirtildi; hükümet bu ürünlerin saldırı amaçlı değil savunma amaçlı olduğunu vurguladı. Ayrıca, İngiltere'de bazı F-35 parçalarının üretildiği, bu parçaların küresel F-35 havuzunun parçası oldukları ve doğrudan İsrail'e satılmadığı gerekçesiyle satışların durdurulmadığı açıklandı.
Not: Metindeki özel isimler, tarihler ve sayısal veriler kaynak metindeki şekilde korunmuştur.
