İngiltere'deki üniversitelerde eğitim alan Çinli öğrencilerin, Pekin yönetiminin hassas olarak nitelendirdiği konuların tartışılmasını engellemek amacıyla arkadaşları hakkında casusluk yapmaya zorlandığı iddia edildi. BBC'nin haberine göre, "İngiltere-Çin Şeffaflık" (UKCT) adlı düşünce kuruluşunun hazırladığı raporda, Çinli yetkililerin öğrencilerden, hükümetin hassas gördüğü konular hakkında sınıf arkadaşlarını gözetlemelerini istediği öne sürüldü.
Raporda, bazı İngiliz üniversitelerindeki akademisyenlerin belirli konular hakkında eğitim vermemeleri için uyarıldığı ve bazı üniversitelerin Çinli öğrencilerden elde edilen yüksek gelir nedeniyle bu müdahalelere sessiz kaldığı belirtildi. Ayrıca, bazı Çinli akademisyenlerin hassas araştırmalara katıldığı için vize alamadığı ve aile üyelerine yönelik "taciz veya tehdit" iddiaları yer aldı.
Özellikle, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki insan hakları ihlalleri, Kovid-19'un çıkışı ve Çinli teknoloji şirketlerinin yükselişi gibi konular, Çin hükümeti tarafından "hassas" kabul edilen başlıklar arasında yer alıyor. Bu rapor, İngiltere'de üniversitelerin ifade ve akademik özgürlüklerini koruma yükümlülüğünü artıran yeni yasanın yürürlüğe girmesinin hemen ardından gündeme geldi.
Çin'in Londra Büyükelçiliği, raporu "asılsız ve absürt" olarak tanımlayarak, Çin'in diğer ülkelerin iç işlerine müdahale etme politikasına sadık olduğunu savundu. İngiltere Eğitim Bakanlığı'nda Yeteneklerden Sorumlu Devlet Bakanı Jacqui Smith, akademik özgürlüğün önemine vurgu yaparak, "Bir yabancı devletin İngiltere'deki bireyleri tehdit etmesi ya da taciz etmesi asla kabul edilemez." ifadelerini kullandı.
Smith, üniversitelerin yeni yasa çerçevesinde ifade özgürlüğünü koruma yükümlülüğünün bulunduğunu belirterek, bu yükümlülüklere uymayan kurumların cezai yaptırımlarla karşılaşabileceğini hatırlattı.
1 Ağustos itibarıyla yürürlüğe giren Yükseköğretimde İfade Özgürlüğü Yasası'nın, üniversitelere öğrenci ve akademisyenlerin görüşlerini sansür korkusu olmadan ifade edebilecekleri bir ortam sağlama yükümlülüğü getirdiği aktarılmıştı. Üniversitelerin ifade özgürlüğünü korumak için daha fazla sorumluluk alması gerektiği, yasa ihlali durumunda ciddi para cezalarıyla karşılaşabilecekleri belirtiliyor. İngiltere Yükseköğretim Denetleme Kurumu (OfS) Başkanı Susan Lapworth, yeni ifade özgürlüğü yasası kapsamında Konfüçyüs Enstitüleri'nin de inceleme altında olacağını açıklamıştı.
