İKV Başkanı Zeytinoğlu'ndan ABD-AB Ticaret Anlaşmasına Değerlendirme
İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, ABD ile Avrupa Birliği (AB) arasında sağlanan ticaret anlaşmasının küresel ticaret ve iki tarafın ticaret ortakları açısından olumlu bir gelişme olduğunu ifade etti.
Zeytinoğlu, yazılı açıklamasında, ABD ile AB’nin gümrük tarifeleri konusundaki anlaşmasına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Anlaşmanın, ABD Başkanı Donald Trump tarafından AB ülkelerine uygulanan yüzde 30'luk tarife açıklamasının ardından, yüzde 15'lik oranının sevindirici bir gelişme olduğunu vurguladı. Ancak, 10 yıl önce AB ve ABD'nin başlattıkları müzakerelerin sıfır tarife ile sonuçlanabileceğini düşündüğümüzde, yüzde 15'in oldukça yüksek olduğunu belirtti.
Zeytinoğlu, Trump’ın tarifelerin gelir elde etme, bütçe açığını azaltma ve ABD'ye yatırım çekme hedefleri doğrultusunda AB’den gelen ürünlere tarife uygulanmasının kaçınılmaz olduğunu ifade etti.
AB ve ABD'nin Dünya Ticaretindeki Rolü
Zeytinoğlu, AB ve ABD'nin dünya ticaretinin önde gelen iki aktörü olmasından ötürü, bu anlaşmanın dünya ticaretini de önemli ölçüde etkileyeceğine dikkat çekti. 2024 yılında AB ve ABD arasındaki mal ticaretinin 976 milyar dolar606 milyar dolar değerinde ürün ithal ettiğini ve AB’ye 370 milyar dolarlık ürün ihraç ettiğini kaydetti. AB'nin ticaret fazlası bulunduğunu ekleyerek, bu anlaşmanın Trump’a, ticaret dengesini kendi lehine değiştirme şansı verdiğini sözlerine ekledi.
Özellikle Alman otomobil üreticileri açısından bu durumun rekabet gücünde ve ABD satışlarında azalma anlamına gelebileceğine dikkat çeken Zeytinoğlu, anlaşmaya göre AB'nin Amerikan otomobillerine uyguladığı tarifelerin azaltılmasının, birçok Amerikan otomobilinin ABD dışında monte edildiği dikkate alındığında ek maliyetler yaratabileceğini belirtti.
Türkiye'nin Ticaretteki Önemi
Zeytinoğlu, bu gelişmelerin Türkiye’yi yakından ilgilendirdiğini vurgulayarak, Avrupa Birliği pazarına erişimin Türkiye’nin ihracat hedefleri açısından stratejik önemde olduğunu ifade etti. Türkiye'nin AB’ye ihracatının geçen yıl 131,4 milyar dolar, bu bölgeden ithalatının ise 180,9 milyar dolar seviyesine çıktığını belirtti. Otomotiv sektörünün kritik bir sektör olduğunu ve ocak-haziran döneminde bu sektördeki ihracatın 20 milyar dolar Zeytinoğlu, AB ülkelerinin otomotiv ihracatından büyük pay aldığını belirterek, AB'nin ABD'den daha fazla araç ithal etmesi gibi gelişmelerin dikkatlice izlenmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, AB pazarındaki dijital ve yeşil dönüşümlerin Türkiye-AB ilişkisi açısından önem taşıdığını ve Gümrük Birliği'nin güncellenmesiyle tarifeler dışı engellerin bertaraf edilmesi, hizmet ticareti ve e-ticaret gibi alanların serbestleştirilmesinin AB'nin rekabet gücüne katkı sağlayacağını söyledi. Öte yandan, İskoçya'da AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile görüşme gerçekleştiren Trump, AB ile ticaret anlaşması görüşmelerinin tamamlandığını ve AB ürünlerine yüzde 15 tarife uygulanacağını açıkladı.
