Iğdır yeniden Türkiye'nin en kirli havasına sahip ili oldu
Dünya Hava Kalitesi Endeksi verileri ve uzman uyarıları
Dünya Hava Kalitesi Endeksi verilerine göre Iğdır, 1 Aralık tarihinde yeniden Türkiye'nin en kirli havasına sahip ili oldu. Kent daha önce 26 Kasım tarihinde 443 AQI skoruna ulaşarak ülke genelinde en yüksek kirlilik düzeyleri arasında kaydedilmişti. Kısa aralıklarla tekrarlanan bu yüksek seviyeler, bölgede yaşayanlar arasında endişe yaratıyor.
Uzmanlar, hava kirliliğinin astım, kanser, felç ve kronik akciğer hastalıkları gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açtığını; çocuklarda gelişimsel bozukluklar, ruh sağlığı sorunları ve diyabet gibi mevcut hastalıkların ağırlaşması riskinin bulunduğunu belirtiyor.
Kirliliğin nedenleri
Iğdır’daki hava kirliliğinin temel nedenleri arasında kent merkezinin çevresini saran dağların hava sirkülasyonunu yavaşlatması, kalitesiz kömür kullanımı, aşırı betonlaşma, doğal gaz kullanımının az olması, şehir içinde devam eden hayvancılık, çevre kirliliği, uzun süren altyapı çalışmaları ve plansız şehirleşme yer alıyor.
Kentte yalnızca hava kirliliği değil, bir diğer ciddi risk olarak Metsamor Nükleer Santralı kaynaklı radyasyon kaynağı gösteriliyor; bunun bölgedeki kanser vakaları ile KOAH ve astım gibi solunum yolu hastalıklarının yaygınlaşmasına katkı sağladığı ifade ediliyor.
Temiz Hava Hakkı Platformu (THHP) raporuna göre Iğdır’da son yıllarda meydana gelen her üç ölümden birinin hava kirliliğiyle ilişkili olduğu aktarılıyor. Vatandaşlar, yeterli önlem alınmadığını belirterek yetkililere çağrıda bulunuyor.
Yerel halkın görüşleri
Allahverdi Kum kentte doğal gaz yetersizliğine ve coğrafi yapıya dikkat çekiyor: Iğdır merkezi olsun, köyleri olsun, her taraf da hava kirliliği etkindir. Iğdır’da yeterli derecede doğal gaz yoktur. Iğdır’ın daha etrafındaki bazı mahallelerinde bile doğal gaz yoktur. Onun için kömür ve tezek yakıldığı için bir de Iğdır ili böyle çukurda olduğu için dört etrafı dağlarla çevrili olduğu için hava kirliliği Iğdır’da fazladır. Yukarıya çıktığınız zaman Doğubayazıt’tan bu tarafa doğru geldiğiniz zaman özellikle akşamları Iğdır’ın sokak lambaları kirlilikten gözükmez. Böyle hafif bir şekilde parıltı oluyor yani. Hava kirliliği çok fazla Iğdır’da. Biz de hissediyoruz. Astım hastaları en büyük sıkıntısını çeken astım hastaları. Benim evimde astım hastası var ondan biliyorum. Hava kirliliği fazla olduğu için hastamızı dışarıya çıkaramıyoruz
Mehmet Emin Öner ise sürekli maske kullanmak zorunda kaldığını belirterek yetkililere çağrıda bulundu: Türkiye’de 81 il içinde en kötü hava şartları olan ildir, Iğdır. Ben tek değil bütün vatandaş bundan mustariptir. Yetkililere de sesleniyoruz. Alt yapı çalışması var uzun sürdü. Buna çözüm olarak toz çıkmasın diye bir sulama da yapılabilir. Yani asfalt yapılmıyorsa bile yani maddi güç yetmiyorsa eğer bir sulama yapılsın. İnşallah iyi olur yani. Temennimiz iyi olmasını istiyoruz. Ama herkes görevine dikkat etsin. Onlar da bizim gibi bu havayı suluyor. Onlar için de zararlı
Yerel halkın ve sivil toplum kuruluşlarının uyarılarıyla birlikte, Iğdır'da hava kalitesini iyileştirmeye yönelik kısa ve orta vadeli adımların planlanması gerektiği vurgulanıyor. Yetkililere yapılan çağrılar, hem altyapı eksikliklerinin giderilmesine hem de yakıt kalitesinin artırılmasına odaklanıyor.
MEHMET EMİN ÖNER
