Horhor Medresesi Camii restorasyon ve çevre düzenlemesiyle yeniden hizmette
Van Kalesi’nin eteklerinde yer alan tarihi Horhor Medresesi Camii, kapsamlı restorasyon çalışmalarının ve çevre düzenlemesinin tamamlanmasının ardından hem ibadete hem de ziyaretçilerin erişimine yeniden açıldı.
Projenin kapsamı ve uygulanan düzenlemeler
Bir dönem bataklık halinde olan bölge, proje kapsamında yapılan drenaj sistemi ile tamamen yenilendi; doğal su kaynaklarının kontrol altına alınmasıyla düzenli su akışı sağlandı. Proje kapsamında ayrıca dinlenme alanları, yürüyüş yolları, havuzlar ve geniş bir yeşil alan düzenlemesi yapılarak alan modern bir görünüme kavuşturuldu. Abdestlikler, çeşmeler ve aydınlatma sistemleri de yenilendi.
Tarihi arka plan ve restorasyon süreci
Tarihi kaynaklarda Birinci Dünya Savaşı sonrası Ermeniler tarafından yıkıldığı belirtilen ve mimari özelliklerine göre 18. yüzyıla tarihlendirilen Horhor Medresesi Camii, aslına uygun şekilde restore edildi. Yapının restorasyon süreci ilk olarak 2012 yılında başladı; daha sonra teknik sorunlar nedeniyle zarar görüp 2019 yılında tekrar ibadete kapatıldı. Van Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığınca geçen yıl kısmen ibadete açılan cami, eksiklerin tamamlanmasıyla bu yıl beş vakit namazda yeniden cemaatini ağırlamaya başladı.
Bediüzzaman Said Nursi dönemi ve medresenin işlevi
Horhor Medresesi'nin tarihi önemine dikkat çeken Camii İmam Hatibi İsmail Tukdan, caminin adının bölgeden akan suyun çıkardığı sesten geldiğini, bu nedenle buraya 'Horhor' denildiğini belirtiyor. Metinde geçtiği şekliyle Bediüzzaman Said Nursi’nin 1897-1907 ve 1912-1914 yıllarında; İmam Hatibin beyanında ise 1896-1907 yılları arasında yapıyı ibadethane ve talebe yetiştirme amacıyla kullandığı ifade ediliyor. Tukdan, o dönemde medresede hem dinî ilimler hem de fen ilimlerinin birlikte okutulduğunu, medresenin 'Medresetü’z-Zehra’nın mekteb-i iptidaisidir' şeklinde tanımlandığını ve bölgenin Hakkari, Şırnak, İran ve Irak gibi yerlerden âlimleri ağırladığını kaydediyor. Tukdan, 1914’te yaşanan olaylarda medresenin tahrip edilip yakıldığını ve yapının 2010’a kadar harabe halde kaldığını belirtiyor.
Ziyaretçi yoğunluğu ve yerel etkiler
Van Valiliği koordinasyonuyla gerçekleştirilen son çalışmayla birlikte Horhor Medresesi Camii, beş vakit, cuma ve cumartesi sabah namazlarıyla yeniden ibadete açıldı ve cemaat yoğunluğu arttı. İmam Hatibi Tukdan'a göre hafta sonları 3 ila 5 bin kişi bölgeyi ziyaret ederek hem ibadet ediyor hem de tarihi mekanı görüyor. Ziyaretçilerden İlhan Öztekin, alanın yeniden düzenlendiğini ve caminin tekrar ibadete açılmasından memnuniyet duyduklarını ifade ederek emeği geçenlere teşekkür etti.
Yenilenen çevre düzenlemesi ve restorasyon çalışmaları, Horhor Medresesi Camii’ni hem yerli hem de yabancı ziyaretçiler için yeni bir cazibe noktasına dönüştürdü.
VAN KALESİ’NİN ETEKLERİNDE YER ALAN TARİHİ HORHOR MEDRESESİ CAMİİ, KAPSAMLI RESTORASYON VE ÇEVRE DÜZENLEMESİNİN TAMAMLANMASININ ARDINDAN HEM İBADETE HEM DE TURİZME YENİDEN KAZANDIRILDI.
