Kuzey Amerika Radyoloji Derneği tarafından gerçekleştirilen son araştırmalar, havadaki ince partikül maddelerin güvenli seviyelerde bile kalp sağlığını olumsuz etkileyebileceğini göstermekte. Araştırma, kirletici maddelere maruz kalmanın kalp yetmezliği riskini artırabileceğini ortaya koyuyor.
Prof. Dr. Okay Abacı, Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı, kirleticilerin maruz kalma süresinin ve miktarının sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini vurguladı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)'ne göre, ince partikül madde (PM2,5) için güvenli sınır yıllık olarak 2005 yılında her metreküp havada 10 mikrogram iken, 2021’de bu sınır 5 mikrograma düşürüldü. Kaba partikül madde (PM10) için de benzer bir azalma gözlemlendi.
RSNA tarafından yayımlanan çalışma, 'güvenli' seviyelerde bile kalp kasında diffüz miyokardiyal fibrozis oluşumuna dair kanıtlar sunuyor. Araştırma, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) tekniği kullanılarak yapıldı ve daha fazla hava kirliliğine maruz kalan bireylerin kalp kaslarında erken yara izi belirtilerinin tespit edildiği kaydedildi.
Çalışmaya dahil edilen 201 sağlıklı birey ve 493 dilate kardiyomiyopati hastası, ince partikül hava kirliliğine uzun süre maruz kalmanın yüksek miyokardiyal fibrozis seviyeleriyle bağlantılı olduğunu gösterdi. Önemli olan, bu durumun hava kirliliğinin kardiyovasküler hastalıklara neden olmasının altında yatan bir mekanizma olabileceğidir.
Hava Kirliliğinin Etkileri
Prof. Dr. Abacı, hava kirliliğinin göz, burun ve boğaz tahrişi gibi kısa vadeli etkilerinin yanı sıra uzun vadede ciddi sıklıkla kalp krizi, felç ve diğer sağlık sorunlarına yol açabileceğinin altını çizdi. Özellikle kadınlar, hipertansiyon hastaları ve sigara kullananların bu riskten daha fazla etkilendiği belirtildi.
Abacı, hava kirliliğinin, damar duvarlarında hasar oluşturup kalp ritminde bozulmalara yol açtığını kabul etti. Ayrıca, hava kirliliğinin etkilerine karşı en savunmasız olan grupları çocuklar, yaşlılar, hamileler ve kronik hastalığı bulunan bireyler olarak sıraladı.
Korunma Yöntemleri
Prof. Dr. Abacı, hava kirliliğinden korunmak için şu önlemleri öneriyor: Kirli havanın yoğun olduğu saatlerde dışarı çıkmamak, trafik yoğunluğundan uzak durmak, N95 tipi maske kullanmak, iç ortam havasını temiz tutmak ve hava kalitesi endeksini takip etmek.
Ayrıca, hava kirliliğinin önlenebilir bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve bireylerden toplum psikolojisi düzeyinde temiz enerji, toplu taşıma ve yeşil alanların artırılmasının önemini vurguladı.
