DOLAR
42,69 0%
EURO
50,15 0%
ALTIN
5.897,7 0%
BITCOIN
3.849.260,47 -0,09%

Hamidiye Kahramanı Rauf Orbay: Asker, Politika ve Siyasi Mirası

61 yıl önce kaybedilen Hamidiye Kahramanı Rauf Orbay, askeri başarıları ve politik kariyeriyle Türk tarihine damga vurdu.

Yayın Tarihi: 16.07.2025 11:14
Güncelleme Tarihi: 16.07.2025 11:14

Hamidiye Kahramanı Rauf Orbay: Asker, Politika ve Siyasi Mirası

Rauf Orbay'ın Hayatı ve Askeri Başarıları

Osmanlı donanmasında elde ettiği başarılarla "Hamidiye Kahramanı" olarak tanınan Hüseyin Rauf Orbay, 1881 yılında İstanbul'da doğdu. Trablusgarp Valiliği ve Ayan Meclisi üyeliği yapan Mehmed Muzaffer Paşa'nın oğlu olan Orbay, ilk öğrenimini Trablusgarp'ta tamamlayarak denizcilik kariyerine İstanbul'da devam etti. Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'dan mühendis asteğmen rütbesiyle mezun olduktan sonra Osmanlı Donanması'nda subay olarak görev aldı.

Birinci Balkan Savaşı ve Unvanı

Birinci Balkan Savaşı sırasında komutasındaki Hamidiye Kruvazörü ile Çanakkale'de Yunan ablukasından kaçmayı başaran Orbay, tarihteki ilk korsan kruvazör harekâtını gerçekleştirdi ve bu başarısı sayesinde kamuoyunda "Hamidiye Kahramanı" unvanını kazandı.

Alman Etkisine Karşı Mücadele

Orbay, donanma yönetiminde Alman subayların etkisinin arttığı dönemde Bahriye Nezareti Erkan-ı Harbiye Reisliği görevini yürüttü. Alman projelerine karşı bir Osmanlı planı önerdi ve bu öneri Enver Paşa tarafından kabul edildi, böylece Alman etkisinin artması önlendi. Orbay, birçok liyakatsiz atamaya karşı çıkarak dönemin Bahriye Nazırı Cemal Paşa'ya "bu görevin ehli değilseniz bırakın" diyerek sert bir tepki gösterdi.

Milli Mücadele Dönemi

1918'de Bahriye Nazırı olduktan sonra Mondros Mütarekesi'ni imzalayan Rauf Orbay, İstanbul hükümetinden ayrılarak Anadolu'daki Milli Mücadele'ye katıldı. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ü Samsun'a uğurlayan isimlerden biri olan Orbay, Batı Anadolu'da direnişi örgütleyen kadroda yer aldı ve Atatürk'ün yakın müttefiklerinden biri oldu.

Son Osmanlı Meclisi ve Sürgün

1920'de toplanan Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nda Felah-ı Vatan grubunu kurdu ve meclisin İngiliz kuvvetleri tarafından basılmasının ardından tutuklanarak Malta'ya sürgüne gönderildi. 1921'de sürgünden döndükten sonra Sivas milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne katıldı.

Başbakanlık Dönemi ve Muhalefet

12 Temmuz 1922 - 4 Ağustos 1923 tarihleri arasında TBMM hükümetinde İcra Vekilleri Heyeti Başkanlığı görevini yürütürken, Lozan görüşmeleri sırasında yaşanan anlaşmazlık nedeniyle istifa etti. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurucuları arasında yer aldı ve genel başkan yardımcılığı yaptı ancak parti bir yıl içinde kapatıldı.

Son Yılları ve Vefatı

1942'de Londra Büyükelçisi olarak atanarak Türkiye'nin İngiltere ile ilişkilerinde dengeyi koruma çabası gösterdi. 1944'te kendi isteğiyle bu görevden ayrıldı. 1949'da bağımsız aday olarak seçime girse de Meclis'e giremedi. Siyaset kariyerini sonlandırdıktan sonra üniversitelerde ders ve konferanslar vererek yaşamını sürdürdü. Rauf Orbay, 16 Temmuz 1964'te İstanbul'da kalp krizi sonucu 83 yaşında hayatını kaybetti. Hatıraları ise iki ciltlik eser olarak yayımlandı.

Yazar
EDİTÖR

Aksiyon Haber Ajansı