Gökçe Barajı’nda su çekilmesi tarihi Çınarlı Hıyaban kalıntılarını ortaya çıkardı
Yalova’da içme suyu kaynağı konumundaki Gökçe Barajı’nda su seviyesinin düşmesi, baraj havzasında uzun süredir sular altında kalan tarihi yolun kalıntılarının görünür hale gelmesine neden oldu. Kentte su rezervinin kritik seviyelere inmesiyle birlikte hem su yönetimi önlemleri devreye girdi hem de bölgedeki kültürel miras unsurları yeniden gün ışığına çıktı.
Baraj doluluğu ve su tasarrufu önlemleri
Resmi veriler ışığında Gökçe Barajı doluluk oranı yüzde 8’in altına düştü; bunun sonucunda kentte yaklaşık 13 günlük su kaldığı bildirildi. Bu gelişme üzerine yürürlüğe konulan Acil Su Eylem Planı kapsamında tüm ilde günlük su tüketimini azaltmaya yönelik olarak 20.00-05.00 saatleri arasında su kesintisi uygulanıyor.
Çınarlı Hıyaban’ın kalıntıları
1980-1989 yılları arasında Gökçe Barajı inşa edilirken, koridorun bir bölümü sular altında kalmıştı. Baraj suyunun çekilmesiyle birlikte bu alanda kalan yol ve üzerindeki yapısal kalıntılar ortaya çıktı; dron görüntüleri, yolun bir kesiminin net biçimde gözlemlenebildiğini gösteriyor. Yol üzerindeki köprülerin de su çekilmesiyle görünür hale geldiği kaydedildi.
Çınarlı Hıyaban’ın özellikleri ve kültürel değeri
Çınarlı Hıyaban, İstanbul’dan Yalova’ya kadar uzanan ve doğal bir yeşil tünel oluşturan ağaç sıralarından oluşuyor. Yol boyunca yer alan ve Atatürk’ün talimatıyla dikilen yaklaşık 100 yıllık çınarlar, ziyaretçileri Termal ilçesindeki kaplıcalara ulaştırıyor. Gökçe Barajı inşa edilirken hıyabanın bir bölümü baraj gövdesi içinde kaldığı için Yalova’yı Termal’e bağlayan Çınarlı Yol, Yenimahalle civarında kesintiye uğruyor.
Hıyabanın koruma kapsamındaki bölümünde toplam 12 bin 350 metre uzunluk ve 10 metre genişliğe sahip güzergâhta, anıt ağaç statüsünde 2 bin 250 çınar yer alıyor. Ağaç diziliminde nominal aralık 10 metre olsa da çapraz dikim nedeniyle her 5 metrede bir çınar bulunduğu belirtiliyor.
Su seviyesindeki değişimin hem su yönetimi açısından hem de bölgenin tarihi peyzaj öğelerinin korunması bakımından yeni değerlendirmeler gerektirdiği görülüyor. Yetkililer ve korunma uzmanlarının, ortaya çıkan kalıntıların belgelenmesi ve gerekli koruma önlemlerinin değerlendirilmesi yönünde adımlar atması bekleniyor.
YALOVA'DA DOLULUK ORANI KRİTİK SEVİYELERE DÜŞEN GÖKÇE BARAJI'NDA SULARIN ÇEKİLMESİYLE TARİHİ ÇINARLI HIYABANI'NIN SULAR ALTINDAKİ KALINTILARI ORTAYA ÇIKTI.
