TOBB toplantısında Fevzi Çondur: Pamuk, incir ve su yönetimi öncelik olmalı
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Müşterek Konsey Toplantısı'nda konuşan Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı ve TOBB Ticaret Borsaları Konsey Başkan Yardımcısı Fevzi Çondur, pamuk ve incir sektörlerindeki sorunları ile Aydın'da derinleşen kuraklığın tarımsal üretime etkisini gündeme taşıdı. Toplantıya Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu da katıldı.
Pamukta maliyet-satış uçurumu: Üretici kaybı, sektör riski
Çondur, pamukta uygulanan yeni destekleme modelinde fiyatın 1.098 TL seviyesinde sabit tutulmasının üretici için sürdürülebilir olmadığını belirtti. Borsalar ve ziraat odalarının ortak maliyet analizine göre pamuğun kilogram maliyeti 35,63 TL seviyesinde iken, üreticinin pamuğu ortalama 26 TL'ye satabildiği ifade edildi. Çondur, bu tabloya göre üreticinin ayakta kalabilmesi için en az 9,63 TL prim desteğine ihtiyaç duyulduğunu açıkladı.
Destek mekanizmasında gerekli iyileştirmeler yapılmazsa, 2007-2008 dönemindeki üretimden çekilme sürecinin yeniden yaşanabileceği ve pamuk ekiminden vazgeçilebileceği uyarısında bulunuldu. Çondur, bunun sadece tarım üretimini etkilemeyeceğini, tekstil ve yağ sanayi başta olmak üzere pek çok sektörde tedarik ve üretim zincirlerinde olumsuz sonuçlar doğuracağını vurguladı.
İncir ihracatında teknik engeller ve diplomasi çağrısı
Aydın'ın dünyanın önde gelen kuru incir üreticisi olduğuna dikkat çeken Çondur, son yıllardaki aşırı sıcaklık ve şiddetli kuraklığın ürünlerde toksin seviyelerini artırdığına işaret etti. Bu durumun Avrupa Birliği (AB) pazarında sıkı analiz ve kontrollerle karşılık bulduğunu, ancak benzer ürünlerin AB iç piyasasında aynı düzeyde incelenmediğini belirtti. Çondur, Türkiye'den gönderilen ürünlerde kontrol sıklığının %80'lere kadar ulaştığını ve bunun bir çifte standart oluşturduğunu söyledi.
Bu nedenle Çondur, AB Tarım Bakanlıkları nezdinde diplomatik girişimlerin başlatılmasını, ihracattan dönen kuru incirlerin yeniden işlenmesi ve değerlendirilmesine yönelik ihracatçı desteklerinin sağlanmasını talep etti. İncirin Türkiye'nin tarımsal ihracat kimliğinin güçlü bir simgesi olduğuna dikkat çekti.
Aydın’da su yönetimi: Ertelenemez önlem çağrısı
Çondur, Aydın'ın son dört yılın üçünde ağır meteorolojik kuraklık yaşadığını belirterek tarımsal üretimin giderek daha büyük risk altında olduğunu ifade etti. Her ne kadar Aydın geniş baraj kapasitesine sahip olsa da yağışlardaki azalma barajları dolduramadığı için üreticiler su temininde güçlük yaşıyor.
Bu bağlamda DSİ tarafından yürütülen Muğla Dalaman Çayı'nın Bozdoğan Kemer Barajı'na bağlanması projesinin bölge için stratejik önemde olduğunu vurgulayan Çondur, projenin hızlandırılarak faaliyete geçirilmesini istedi. Projenin hayata geçirilmesiyle tarımsal sulama kapasitesinin artacağı, üretimin sürdürülebilirliğinin güçleneceği ve kuraklığın etkilerinin hafifleyeceği belirtildi.
Çok taraflı çözüm çağrısı
Toplantı boyunca pamuk, incir ve su yönetiminin birbiriyle bağlantılı etkilerine dikkat çeken Çondur, artan üretim maliyetleri, iklim kaynaklı riskler, uluslararası pazar baskıları ve destek mekanizmalarındaki eksikliklerin birlikte ele alınması gerektiğini söyledi. Çondur, merkezi yönetim, sektör temsilcileri ve ihracatçıların uyumlu hareket ederek kapsamlı çözüm paketleri oluşturmasının üretim ve ihracatın sürdürülebilirliği açısından kritik olduğunu vurguladı.
Fevzi Çondur'un talepleri; pamukta destek artışı ve model revizyonu, kuru incir ihracatında diplomatik girişimler ve ihracatçı desteği ile Aydın için bütüncül su yönetimi projelerinin hızlandırılması ekseninde yoğunlaştı.
TOBB MÜŞTEREK KONSEY TOPLANTISI’NDA KONUŞAN AYDIN TİCARET BORSASI BAŞKANI FEVZİ ÇONDUR, PAMUKTA ARTAN MALİYETLER KARŞISINDA ÜRETİCİNİN CİDDİ GELİR KAYBI YAŞADIĞINI VURGULAYARAK, AYDIN’DA DERİNLEŞEN KURAKLIK NEDENİYLE ACİL VE BÜTÜNCÜL SU YÖNETİMİ ÇAĞRISINDA BULUNDU.
