Eskişehir duyurusunun ardından Malatya Kuluncak'a odaklanıldı
Çin'in ardından dünyanın en büyük ikinci nadir toprak elementi rezervinin Eskişehir'de olduğuna dair açıklamanın ardından dikkatler Malatya'nın Kuluncak ilçesine çevrildi. Jeoloji Mühendisleri Odası Malatya İl Temsilcisi Mehmet Yunus Gülmez, bölgede yürütülen çalışmalarda önemli büyüklükte rezerv göstergeleri tespit edildiğini belirtti.
Gülmez'in değerlendirmesi
Gülmez, konuya ilişkin açıklamasında şu ifadeleri kullandı: "Nadir toprak elementleri son günlerde gündeme gelen ülkemiz ve dünya için önemli bir konu. Resmî açıklamalarda dünyanın en büyük ikinci büyük rezervinin Eskişehir’de olduğu belirtildi. Bunun haricinde şehrimizde Malatya’nın Kuluncak ilçesinde de yapılan çalışmalarda büyük bir rezerv keşfi söz konusu. Bununla ilgili net bir rezerv açıklaması yok ama yapılan çalışmalar aksinin söz konusu olmadığını gösteriyor. Bununla ilgili yapılan çalışmalar Enerji Bakanlığı bünyesinde Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) tarafından yapıldı".
Arazi çalışmaları ve örnek incelemeleri
Gülmez, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kurulan Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu bünyesinde yürütülen faaliyetlerin devam ettiğini ve bölgedeki arazi çalışmalarının 2020-21-22 yıllarında gerçekleştirildiğini aktardı. "2020-21-22 yıllarında arazi çalışması yapıldı. Bu arazi çalışmalarında alınan örnekler incelemeye tabi tutuldu. Bu bölgede yeniden bir arazi çalışması başlayacak" ifadeleriyle sürecin devam edeceğini belirtti.
İşletme planları ve pilot tesis tartışması
Malatya sınırları içinde bir tesis kurulması yönünde beklenti olduğunu söyleyen Gülmez, sürecin riskler ve teknoloji gereksinimleri taşıdığını vurguladı: "Bu konuyu ilk haberleştirdiğimiz dönemde benim tek bir amacım vardı. Bir kamuoyu oluşturmak ve bu tesisi Malatya sınırları içinde yapılmasını sağlamaktı. Bürokratların, siyasilerin konuyla ilgili adım atmasını beklemekti. Ama duyumlarımız ve tahminimiz bu işletmenin Malatya sınırları içinde yapılmayacağı yönünde. Bu çalışmalar yeniden başlayacak. Kuluncak Malatya’nın bir ilçesi. Burada çok fazla yeraltı zenginliği söz konusu. Nadir toprak elementlerinin işletmesi riskli ve tabii biraz ayrıntılı. Bununla ilgili çok fazla bir teknolojiye sahip değiliz. O yüzden ilk pilot tesis Eskişehir’de kurulan tesis. Bununla ilgili ülkeler arası bakanlık seviyelerinde anlaşmalar var".
Elementlerin önemi ve rapor notları
Gülmez, MTA’nın 2019 faaliyet raporu ile de ilişkilendirilen bulgulara işaret ederek, Kuluncak'ta bulunan madenlerin raporlarda yer aldığını söyledi. "Bunlar mahrem bilgiler değil. 7 tane nadir toprak elementi var. Hepsi birbirinden önemli değil. Bu arz-talep meselesi. Gelecekte hangi teknolojide hangileri işe yarayacak? Bunlar önemli. Bu cevherler enerji sektöründe savunma teknolojisine kadar kullanılabilecek nitelikte özelliğe sahip. Zamanla ilerleyen teknolojiyle de daha farklı alanlarda da kullanılma müsait elementler" şeklinde değerlendirme yaptı.
Özetle, Eskişehir açıklamasının ardından Malatya Kuluncak'taki çalışmaların yeniden gündeme geldiği, saha örneklemeleri ve analizlerin MTA ve ilgili kurumlar tarafından yürütüldüğü, rezervin boyutuna ilişkin resmi bir sayısal açıklama bulunmadığı ancak çalışmaların rezerv lehine işaret ettiği bildiriliyor.
ÇİN’DEN SONRA DÜNYANIN EN BÜYÜK İKİNCİ NADİR TOPRAK ELEMENTİ REZERVİNİN ESKİŞEHİR’DE OLDUĞUNUN AÇIKLANMASININ ARDINDAN GÖZLER MALATYA’YA ÇEVRİLDİ. JEOLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI MALATYA İL TEMSİLCİSİ MEHMET YUNUS GÜLMEZ, KULUNCAK İLÇESİNDE ÖNEMLİ BÜYÜKLÜKTE NADİR TOPRAK ELEMENTLERİ REZERVİNİN BULUNDUĞUNU SÖYLEDİ.
