Eski BM Filistin Raportörü Falk: Kınamamak da diplomatik destek anlamına geliyor
Londra'da düzenlenen temsilî Gazze Mahkemesi'nin (The Gaza Tribunal) ikinci gününde konuşan eski BM Filistin Raportörü Richard Falk, İsrail'e yönelik kınamaların yapılmamasının veya kınamalar doğrultusunda somut adımlar atılmamasının da diplomatik destek sağladığını söyledi.
Mahkemede uzmanlar, gazeteciler, araştırmacılar ve hukukçular İsrail'in Gazze'de işlediği iddia edilen savaş suçlarına ilişkin tanıklık ve araştırma bulgularını sundu. Falk, İngiltere'de kurulan mahkemenin, dünyanın önde gelen bir ülkesinin İsrail ile olan suç ortaklığı iddialarını tartışması bakımından önemine dikkat çekti ve gelecek ay İstanbul'da toplanacak başka bir Gazze Mahkemesi hazırlığını hatırlattı.
Falk'ın değerlendirmeleri
Falk, özellikle ABD'nin durumuna atıfta bulunarak, bazı ülkelerin yalnızca suç ortağı olmaktan öteye gidip yıkımın parçası haline geldiğini belirtti: "Başka ülkelerin suç ortaklığı olmasaydı İsrail şu an yaptıklarını yapamazdı."
Falk, ayrıca İsrail'e verilen bu desteği "diplomatik suç ortaklığı" olarak niteledi ve Filistin temsilcilerinin BM Genel Kuruluna katılımına vize vermeyen ABD'yi eleştirerek bu tutumun "sorunlara barışçıl yollarla çözüm arama" prensibini zayıflattığını söyledi. Falk, İsrail'in BM çalışanlarına uyguladığı yasaklar ve gazetecileri hedef alarak öldürmelerine ilişkin bulguları da "yalanı önceleme, gerçeği cezalandırma" örneği olarak tanımladı.
Forensic Architecture Başkanı Weizman'ın sunumu
Londra merkezli araştırma kuruluşu Forensic Architecture'ın Başkanı Eyal Weizman, Gazze'deki yıkımın daha önce benzeri görülmemiş boyutta olduğunu ve bunun "yeniden düzenleme" amacıyla tamamen yok etme niteliği taşıdığını vurguladı.
Weizman, enkazların askeri amaçlarla kullanıldığını ve enkazlar arasında çok sayıda cenazenin halen çıkarılamadığını belirterek, "Bina yıkıntıları aslında birer toplu mezar yeri" dedi. Weizman, enkazlardan bazı parçaların inşaat malzemesi olarak İsrail'e götürüldüğüne ilişkin belgelere de atıfta bulundu.
İngiltere'nin tutumu ve akademisyenlerin eleştirileri
Gün boyunca dinlenen 10'dan fazla konuşmacının ardından söz alan Londra Üniversitesi Queen Mary Koleji Uluslararası Hukuk ve İnsan Hakları Hukuku Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Neve Gordon, İngiltere hükümetinin İngiliz vatandaşı Filistinlilere kendilerini anlatma imkânı tanımadığını, buna karşın İsraillilere kapıları kapatmadığını savundu ve "Bir soykırım, soykırımı reddederek yapılıyor" ifadesini kullandı.
Gordon, İngiltere'nin yasal yükümlülüklerine rağmen İsrail'e silah satışını ve istihbarat desteğini sürdürdüğünü belirtti. Oturum başkanı ve Kent Üniversitesi Uluslararası Hukuk Bölümünde görev yapan Filistinli akademisyen Shahd Hammouri da İngiltere'nin Gazze'de yaşananlara dair bilgi sahibi olmasına rağmen İsrail'i desteklediğini ifade etti.
Jeremy Corbyn: Amaç, tarihin doğru tarafında yer almak
Oturumları yönetenlerden biri olan eski İşçi Partisi lideri ve bağımsız milletvekili Jeremy Corbyn, iki günde 29 tanığın dinlendiğini belirterek Filistinli tanıkların yaşadıklarını anlatmasının güçlüğüne dikkat çekti. Corbyn, yaşananların rastlantısal olmadığını, "tamamen İsrail hükümeti ve ordusu tarafından hesaplanmış" olduğunu savundu.
Corbyn ayrıca Uluslararası Adalet Divanı ve Uluslararası Ceza Mahkemesi kararlarının üye ülkeler açısından bağlayıcı olduğunu hatırlatarak İngiltere'nin bu mahkemelere üye olduğunu vurguladı. Corbyn, Gazze Mahkemesi'nin amacını, "uluslararası hukuk çerçevesinde İngiliz siyasi süreçlerine etki ederek tarihin doğru tarafında yer almamızı sağlamak" olarak tanımladı ve mahkemedeki kanıtlara ilişkin bir rapor hazırlanacağını, bunun Parlamento ve Dışişleri Bakanlığı gibi kurumlara sunulacağını belirtti.
Gazze Mahkemeleri hakkında
Gazze Mahkemesi (The Gaza Tribunal), İsrail'in Gazze'de işlediği iddia edilen savaş suçlarında İngiltere'nin suç ortaklığı iddialarını incelemek üzere Londra'da düzenleniyor. Benzer amaçlarla kurulan Gazze Mahkemesi (Gaza Tribunal) ise Gazze'deki saldırılara ilişkin hukuki, siyasi ve etik yönleri araştırmak üzere faaliyet gösteriyor.