Geçen hafta emtia piyasalarının durumu, ABD'nin önemli ticaret ortaklarıyla tarife anlaşmaları yapması ve diğer ülkelerle uzlaşma beklentisi ile şekillendi. Gözler, haftaya girdiğimizde ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz kararına ve yoğun veri gündemine çevrildi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın, Japonya ve Avrupa Birliği (AB) ile gümrük tarife indirimlerine yönelik girişimleri, piyasalardaki risk iştahını artırdı ve güvenli liman varlıklarına olan talebi sınırladı. Avrupa ekonomisinin direnç göstermesi ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) ek faiz indirimi yapmayabileceği beklentileri de fiyatlamalar üzerinde etkili oldu.
ABD’de İmalat Sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), Temmuz ayında 3,4 puan azalarak 49,5 seviyesine geriledi ve bu veri, imalat sektöründe daralma yaşandığını gösterdi. Diğer yandan, Çin'de mali gelir, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,3 azaldı.
Önümüzdeki hafta yatırımcılar, Fed'in faiz kararını ve diğer makroekonomik verileri takip edecek. Trump'ın, Fed Başkanı Jerome Powell ile yaptığı görüşme sonrası verdiği faiz indirimi mesajları, piyasada düşük faiz beklentilerini artırdı. Düşük faiz oranları ve çözüme ulaşan ticaret sorunları, enerji ve sanayi metalleri talebini destekledi. İran ile sürdürülen diplomatik tartışmalar ve OPEC kaynaklı arz kararları da, piyasalardaki belirsizliği azalttı.
ABD'nin uygulamaya koyduğu geniş kapsamlı gümrük tarifeleri, bazı emtialarda bölgesel fiyat ayrışmalarına yol açtı. Özellikle bakır ve alüminyum gibi metallere uygulanan yüksek ithalat vergileri, New York ve Londra piyasaları arasındaki fiyat farklarını rekor seviyelere taşıdı.
Bu nedenlerden dolayı, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi 4 baz puan azalarak yüzde 4,39 seviyesinde, dolar endeksi ise yüzde 0,9 düşüşle 97,6’ya geriledi.
Değerli metaller, haftanın ilk işlem gününde tarife endişeleriyle yükselse de, takip eden günlerdeki ABD tarife anlaşmaları ve faiz indirimi beklentilerinin etkisiyle, haftayı değer kaybıyla tamamladı. Özellikle altın fiyatları, ilk gün yükseldikten sonra ticaret anlaşmalarına yönelik olumlu haberlerin etkisiyle değer kaybetti ve haftayı negatif bir seyirle kapattı. Paladyum, platin, altın ve gümüş fiyatları sırasıyla yüzde 1,7, yüzde 1,4, yüzde 0,4 ve yüzde 0,1 değer kaybetti.
Baz metaller ise, Trump’ın bakır ithalatına yönelik tarife açıkları ile haftayı pozitif bir seyirle tamamladı. Ağustos ayında bakıra uygulanacak yüzde 50 gümrük vergisi sonrası ABD vadeli bakır fiyatları rekor seviyeye çıktı. Nikel piyasasında ise, Endonezya'nın ABD ile yürüttüğü müzakereler sonucunda gümrük vergisi indirimleri, bu ülkede önemli avantaj sağladı. Analistler, ticaret gerilimlerinin azalmasının ekonomik faaliyetleri canlandırabileceğini belirtti.
Petrol fiyatları, haftanın son işlem gününde gelen olumsuz veriler ve artan arz endişeleri ile düşüş yaşadı. Brent petrol fiyatı yüzde 1,5 değer kaybederken, doğal gaz fiyatları da yüzde 12,3 oranında düştü.
Tarım emtiaları ise karışık bir seyir izledi. Pirinç fiyatları muson yağmurlarının etkisiyle yükselirken, mısır ve soya fasulyesi fiyatlarında düşüşler gözlemlenmiştir. Chicago Ticaret Borsası’nda pirinç fiyatları yüzde 2 artış, soya fasulyesi ve mısırda ise sırasıyla yüzde 1,4 ve yüzde 2,2 değer kaybı yaşandı. Ayrıca, genel olarak emtia fiyatlarında bazı azalmalar yaşanırken, kakaonun ton fiyatı ise yüzde 6,7 artış gösterdi.
