Emtia fiyatları Fed belirsizliği ve ABD verileri arasında yön arıyor
Emtia piyasalarında, ABD’de açıklanan makroekonomik veriler, jeopolitik gelişmeler ve ABD Merkez Bankası (Fed) kararlarına ilişkin belirsizlikler fiyatlamalarda belirleyici olurken piyasa odağı önümüzdeki istihdam verilerine kaydı. Haftalık seyrin ana unsurları arasında tarife kararları, Fed yetkililerinin yorumları ve bölgesel jeopolitik riskler öne çıktı.
ABD politikaları ve Fed mesajları
ABD Başkanı Donald Trump, 1 Ekim itibarıyla ithal ilaç, mutfak ve banyo dolapları, döşemeli mobilya ve ağır kamyonlara uygulanacak gümrük vergisi oranlarını açıkladı; bu adımlar tarife kaynaklı maliyet değerlendirmelerini canlı tutuyor.
Fed yetkilileri arasında tartışma sürüyor. Bazı üyeler iş gücü piyasasını korumak için daha agresif faiz indirimleri gerektiğini savunurken, bazıları enflasyon konusunda temkinli olunması gerektiğini vurguladı. Fed Başkanı Jerome Powell, konuşmasında tarife kaynaklı enflasyon etkilerinin "nispeten kısa ömürlü" olacağını belirterek bu artışın birkaç çeyreğe yayılabileceğini söyledi ve mevcut politika duruşunu "orta derecede kısıtlayıcı" olarak niteledi.
Makroekonomik veriler ve piyasa beklentileri
ABD Ticaret Bakanlığı verilerine göre, 2025'in nisan-haziran dönemine ait GSYH nihai verisi, güçlü tüketici harcamaları ve yatırımların etkisiyle yüzde 3,8 büyüdü. Bu, 2023’ün üçüncü çeyreğinden bu yana en hızlı yıllık büyüme olarak kayda geçti.
İşsizlik başvuruları, 20 Eylül ile biten haftada ilk kez başvuranlarda 218 bin seviyesine geriledi. Fed’in yakından izlediği çekirdek PCE fiyat endeksi ağustosta yıllık bazda yüzde 2,9 artış gösterdi. Yeni konut satışları aynı dönemde yüzde 20,5 artarak beklentilerin üzerinde geldi.
Bu verilerin piyasa etkisiyle, ekim ayı için bankanın 25 baz puanlık faiz indirimi olasılığı yüzde 89 seviyesinde fiyatlanırken, aralık toplantısında ilave indirime yönelik olasılık yüzde 63'e geriledi. Haftayı, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,19, dolar endeksi ise yüzde 0,5 yükselişle 98,2 seviyesinde tamamladı.
Değerli metaller: Altın yükselişini sürdürdü
Değerli metaller, Fed belirsizliği ve Powell’ın sözlerine rağmen tarife adımları ve jeopolitik risklerin etkisiyle haftayı genel olarak pozitif kapattı. Altının ons fiyatı üst üste altıncı haftada da artış göstererek haftayı 3.759,7 dolardan tamamladı ve hafta içinde 3.791,1 dolarla rekor tazeledi. Powell’ın faiz yolu konusunda net sinyal vermemesi doların yükselmesine yol açsa da güvenli liman talebi altının yukarı yönünü destekledi.
Gümüş ons fiyatı haftayı 46,1 dolardan kapatırken hafta içinde 46,6 dolarla 2011’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Analistler, gümüşte rekor seviyelere yaklaşmanın yüksek oynaklık riskini beraberinde getirdiğine dikkat çekti.
Platin üst üste sekizinci haftada da yükselerek haftayı 1.571,4 dolardan tamamladı; hafta içinde 1.588,8 doları test etti. Ons bazında haftalık kazançlar paladyumda yüzde 10,5, gümüşte yüzde 6,9, platinde yüzde 3,7 ve altında yüzde 2 olarak gerçekleşti.
Baz metallerde karışık görünüm
Baz metallerde açıklanan makro veriler ve kurumsal gelişmeler haftalık seyri karışık hale getirdi. Goldman Sachs, Endonezya’daki Grasberg madenindeki aksaklıklar sonrasında 2025 ve 2026 için küresel bakır arz tahminlerini aşağı yönlü revize etti.
Tezgah üstü piyasalarda libre bazında fiyatlamalar bu hafta bakırda yüzde 0,4, kurşunda yüzde 0,1 yükselirken çinko yatay seyretti; nikel ve alüminyum yüzde 0,8 geriledi.
Enerji piyasaları: Petrol jeopolitikle yükseldi, gaz sert prim yaptı
Petrol fiyatları, Ukrayna hattındaki insansız hava aracı saldırıları ve ABD ticari ham petrol stoklarındaki beklenmeyen düşüşün etkisiyle değer kazandı. Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, iç piyasadaki akaryakıt sıkıntıları nedeniyle hükümetin benzin ihracatına yönelik yasağı yıl sonuna kadar uzatmayı planladığını belirtti.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi verilerine göre ticari ham petrol stokları geçen hafta yaklaşık 600 bin varil azalarak 414 milyon 800 bin varile geriledi; piyasa beklentisi 800 bin varil artış yönündeydi. IKBY Başkanı Mesrur Barzani ise bölgede petrol kuyularının tekrar dünya piyazalarına açıldığını bildirdi.
Analistler, OPEC+’ın nisan ayından bu yana hedeflediği ek üretimin yaklaşık dörtte üçünü gerçekleştirdiğine; üreticilerin kapasite sınırlarına yaklaşmasıyla ilerleyen dönemde bu oranın azalabileceğine dikkat çekti. Bu gelişmelerle Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3,9 artarken, New York'ta işlem gören doğal gazın fiyatı MMBtu cinsinden yüzde 11 yükseldi.
Tarım emtiaları karışık seyretti
Tarım emtia fiyatları, Arjantin'in vergi düzenlemeleri, ABD hasat sürecinin hızı ve Çin alımlarının etkisiyle farklı yönlerde hareket etti. Arjantin hükümetinin ihracat vergilerini kaldırması soya akışını etkilerken Çin alımları arttı.
Buğdayda Karadeniz Bölgesi'nden gelen yeni ihaleler ve ihracat haberleri fiyatları baskıladı. ABD’de mısır hasadının hızlanması da fiyatlar üzerinde aşağı yönlü etki yaptı. Chicago Ticaret Borsası'nda haftalık değişimler pirinçte yüzde 3,3 düşüş, soya fasulyesinde yüzde 1,2 düşüş, buğdayda yüzde 0,7 düşüş ve mısırda yüzde 0,5 düşüş olarak kaydedildi.
Intercontinental Exchange verilerine göre libre bazında pamuk yatay seyrederken kahve yüzde 11,5 prim yaptı, şeker yüzde 2,7 yükseldi; kakao ton başına fiyatı haftayı yüzde 4 azalışla tamamladı.
Özetle, emtia piyasa hareketleri Fed belirsizliği, ABD makro verileri, tarife kararları ve jeopolitik gelişmelerin etkileşimiyle şekillendi. Yatırımcıların bir sonraki odak noktası ise açıklanacak istihdam verileri olacak.
