Düzce'de sokakta kalaycılık: Umut ve Elmas Çakır aile geleneğini sürdürüyor
Düzce'de yaşayan Umut ve Elmas Çakır çifti, teknolojiye inat unutulmaya yüz tutmuş kalaycılık mesleğini, mahalle mahalle gezerek kurdukları seyyar tezgahta sürdürüyor.
Seyyar tezgah ve çalışma düzeni
Kendi araçlarıyla kenti dolaşan 52 yaşındaki Umut Çakır ile 45 yaşındaki eşi Elmas Çakır, dededen kalma mesleği yaşatmak için sabit bir dükkan yerine sokakları mesken tutuyor. Gittikleri mahallelerde uygun bir alana tezgahlarını kuran çiftten Elmas Çakır taşınabilir körükle ateşi harlarken, eşi Umut Çakır ise vatandaşların getirdiği yıpranmış bakır kapları geleneksel yöntemlerle kalaylıyor. Çift, el birliğiyle çalışarak hem bu kültürü yaşatıyor hem de üç çocuklarını okutuyor.
Sağlık vurgusu ve mesleğin önemi
Kalay ustası Umut Çakır, mesleği dedesinden ve babasından miras aldığını belirterek, "Babalardan kalma, dedelerden kalma mesleğimizi devam ettiriyoruz. Bakır, çelik hepsini kalaylıyoruz" dedi.
Çakır, bakır kullanımının sağlık açısından önemine dikkat çekerek şunları söyledi: "Aksi takdirde zehirlenme riski oluşabilir. Eskiler hep bakır kaplarda yemek yerdi, bakır her zaman sağlıklıdır". "En az bir kez kalaylanması lazım" uyarısı, yeniden kalaylama gerekliliğini vurguluyor.
Mesleğin geleceğine ilişkin değerlendirmesinde Umut Çakır, yeni neslin bu işe ilgi duymadığını ve mesleğin kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu ifade etti: "Yeni nesil bu mesleği yapmıyor. Aslında bu mesleğin ölmemesi lazım. Bizler devam ettiriyoruz, çocuklarımızı da bu mesleğe alıştırmaya çalışıyoruz. Mahallelere gidiyoruz, köylere gidiyoruz. Mahallelere gittiğimizde bizi hoş karşılıyorlar. 'Kalaycılara hasret kaldık, kaplarımız kalaysız kaldı' diyorlar. Dededen kalma hatıra kaplar meydana çıkıyor. Kalaycılık ölmez bir meslekti ama öldü. Artık kimse kalaycı olmak istemiyor."
Eşinin katkısı ve günlük yaşam tercihleri
Elmas Çakır, eşine yıllardır severek yardım ettiğini söyleyerek, "Bu işi de severek yapıyorum. Çocuklarımızı bu meslekle büyüttük, bu meslekle ekmek kazandık. Kazanmaya da devam edeceğiz" dedi. Evinde plastik ürün kullanmadığını belirten Elmas Çakır, "Bakır daha güzel ve daha sağlıklı. Vatandaşlar da bakır kullanımına geri dönmeliler. Alüminyum, teflon ve plastik gibi ürünler çok sağlıksız. Ben evimde plastik kullanmıyorum, bakır ya da çelik kullanıyorum" ifadelerini kullandı.
Mahallelilerden gelen ilgi
Mahalle sakinleri, sokaklarında kalaycı görmenin şaşkınlığını ve memnuniyetini yaşadı. Bir vatandaş, "Çok eskiden köylere gelirlerdi, izlerdik. 20 yıl sonra görünce şaşırdık ve mutlu olduk. Bu tip meslekleri yapanları görmek çok güzel. Evdeki eski tavamızı, ibriğimizi getirdik. Hem parlasınlar hem de küçük bir anı olsun istedik" diye konuştu.
Umut ve Elmas Çakır çiftinin çalışması, hem unutulmaya yüz tutmuş bir zanaatın yaşatılmasına katkı sağlarken hem de bakır kapların sağlık açısından düzenli bakımının önemine dikkat çekiyor.
DÜZCE'DE YAŞAYAN UMUT VE ELMAS ÇAKIR ÇİFTİ, TEKNOLOJİYE İNAT UNUTULMAYA YÜZ TUTMUŞ KALAYCILIK MESLEĞİNİ, MAHALLE MAHALLE GEZEREK KURDUKLARI SEYYAR TEZGAHTA SÜRDÜRÜYOR.