Dünya Genelinde Okuma Yazma Bilmeyen Yetişkinlerin Sayısı
Dünya genelinde 754 milyon yetişkin, okuma yazma bilmiyor ve bu bireylerin %66'sı kadın. Ayrıca, 250 milyon çocuk temel okuryazarlık becerilerini kazanamıyor.
Uluslararası Okuryazarlık Günü ve UNESCO'nun Rolü
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), her yıl 8 Eylül'ü "Uluslararası Okuryazarlık Günü" olarak kutlayarak okuryazarlığın önemi üzerinde duruyor. UNESCO, okuryazarlığı temel bir insan hakkı olarak değerlendiriyor ve bu hakkın diğer haklara erişim için kapıları açtığını vurguluyor.
Okuryazarlığın Faydaları
Okuryazarlık, insanların bilgi edinimini, becerilerini, değerlerini ve tutumlarını artırarak topluma katılımlarını sağlıyor. Ayrıca, okuryazarlığın yaygınlaşması yoksulluğun azalmasına ve ekonomik kalkınmanın desteklenmesine yardımcı oluyor.
Salgın Dönemindeki Gerileme
1979'dan bu yana okuryazarlık oranı sürekli artmasına rağmen, Kovid-19 pandemisi sırasında eğitimdeki aksaklıklar okuryazarlık seviyelerini olumsuz etkilemiştir. 2022 verilerine göre, 15 yaş ve üzeri her 7 yetişkinden birinin temel okuryazarlık becerileri yetersiz kalmıştır.
Cinsiyet Eşitsizliği ve Erişim Sorunu
Dünya genelinde erkeklerin okuryazarlık oranı %90 iken, kadınlar için bu oran sadece %82,7'dir. Bu eşitsizlik, özellikle az gelişmiş ülkeler'de belirgin hale gelmektedir. Gelişmiş ülkelerde ise cinsiyetler arasında fark oldukça azalmıştır.
Gelişmiş Ülkelerde Okuryazarlık ve Eğitime Erişim
Gelişmiş ülkelerin %96 veya daha yüksek okuryazarlık oranına sahip olduğu, ancak az gelişmiş ülkelerin ortalamasının %65'te kaldığı bildirilmektedir. Bu durum, aynı zamanda eğitime erişimi olmayan yoksul bölgelerle de yakından ilişkilidir.
Dijital Okuryazarlığın Önemi
Dijitalleşen dünyada, okuryazarlık tanımı da değişmektedir. Dijital okuryazarlık, bireylerin dijital cihazlarla bilgiyi anlama, analiz etme ve üretme becerilerini içeriyor. UNICEF, dijital okuryazarlığın çocuklar için öncelikli hale gelmesi gerektiğini belirtiliyor.
UNESCO'nun Hedefleri
Birleşmiş Milletler, 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda tüm dünya için okuryazarlık düzeyinin artırılmasını amaçlamaktadır. Bu hedefe ulaşmak için, özellikle gençlerin dijital okuryazarlık becerilerinin geliştirilmesine yönelik çalışmaların sürdürülmesi kritik önem taşımaktadır.
