Doğaseverler Hyllarima'dan Doğu Çınarı'na uzanan rotada buluştu
Gezi rotası ve katılımcılar
Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) üyeleri, Aydın ve Muğla sınırları içinde yer alan antik kentlerden doğal alanlara uzanan bir rotada bir araya geldi. Etkinlik kapsamında rotanın Kavaklıdere, Yatağan ve Çine bölümleri birlikte gezildi; hedef, bölgenin hem kültürel hem de doğal değerlerini yerinde incelemekti.
Arkeolojik incelemeler ve bulgular
Rotanın başlangıç noktalarından biri olan Hyllarima Antik Kentinde, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Bekir Özer’in bilimsel sorumluluğunda 2021 yılında başlatılan kazı çalışmalarının sürdüğü alanda incelemeler yapıldı. Profesyonel turist rehberi Hakan Bahçecioğlu tarafından antik tiyatro ve yakın çevresi hakkında bilgi verildi; katılımcılar M.Ö. 4. yüzyıl ile M.S. 7. yüzyıl arasına tarihlendirilen anıtsal yapı kalıntılarını yerinde gördü. Tiyatroda yapılan temizlik ve kazı çalışmalarının, sahne ve agora stoasının bir depremle yıkıldığına ilişkin bulguları ortaya koyduğu aktarıldı.
Geleneksel el sanatları ve kültür
Gezi kapsamında Kavaklıdere’deki Bakırcılar çarşısı ziyaret edilerek bakırcılık geleneğinin üretim teknikleri, kazıma ve döğme yöntemleri ile üretilen ürünler bakırcı ustalarından dinlendi. Katılımcılar, yalnızca bakırcı aileleri arasında konuşulan Palleci Dili hakkında da bilgi aldı.
Doğa gözlemleri ve çevresel tespitler
Latmos-Madran yöresine yönelen grup, Madran Dağları içindeki devasa kaya yüzeylerindeki freskleri rehberler eşliğinde inceledi. Çine Barajı havzasında endemik bitki türleri ve bölgedeki kuraklığın etkileri gözlemlendi; katılımcılar barajın çekildiği alanlarda suyun arazi üzerindeki izlerini ve su seviyesindeki azalmayı dikkatle izledi. Ayrıca Sığla ağaçları ve Cyclamen mirable gibi bölgeye özgü türler tepelerde incelendi. Tarihi yollar izlenerek vadide, yanındaki kuyunun etkisiyle bin 200 yıldır ayakta duran Doğu Çınarı ziyaret edildi.
Başkanın değerlendirmesi
EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, gezinin amacını ve gözlemleri şöyle aktardı: "Bu haftaki etkinliğimizi Muğla ilinin Kavaklıdere, Yatağan ve Aydın ilinin Çine ilçeleri sınırlarındaki doğal ve kültürel zenginliklerin bulunduğu yerlerde gerçekleştirdik. Rotamızın ilk durağı, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bekir Özer’in bilimsel sorumluluğundaki 2021 yılında başlatılan kazı çalışmalarının devam ettiği Hyllarima Antik Kenti oldu. Profesyonel turist rehberi Hakan Bahçecioğlu tarafından antik kentin tiyatrosunda Karya bölgesi ve mitolojik hikayelerin geçtiği Çine çayıyla ilgili bilgi verildi. M.Ö 4. yüzyıl ile M.S. 7. yüzyıl arasına tarihlendirilen Hyllarima’daki anıtsal yapıların kalıntılarını inceledik. Daha önceki yıllarda geldiğimizde tiyatro içinde ağaçlar ve bitkilerle doluyken, günümüzde tiyatronun yapılan çalışmalarla tamamen açığa çıktığını gördük. Bilim insanlarının yaptığı araştırmalar sonucunda, tiyatronun sahne bölümünün ve Agoranın stoasının bir depremle yıkıldığını öğrendik. Antik yerleşimi dolaştıktan sonra Kavaklıdere’nin geleneksel el sanatlarından birinin yapıldığı Bakırcılar çarşısını gezdik. Bu geleneksel sanatın nasıl başladığını, nasıl yapıldığını hangi ürünlerin üretildiğini, kazıma ve döğme tekniği konularını bakırcı ustalarından dinledik. Sadece bakırcı ailelerin kendi aralarında konuştukları "Palleci Dili" konusunda bilgi aldık. Latmos bölgesinin doğusunda yer alan Madran Dağları’na doğru devam eden benzersiz jeolojik oluşumların içinde bulunan devasa bir kaya yüzeyindeki freskleri görmek için, doğanın vahşi güzelliği içinde yürüyerek vadiye indik. Profesyonel turist rehberi Ayda Su Pusar tarafından, kaya yüzeyinde betimlenen freskler hakkında bilgi verildi. Aydın Çine’deki dağların yükseltilerinden Çine barajı havzasında neredeyse bitmeye yakın olan suları, barajın doluyken arazi üzerinde yaptığı izleri, suyun altından meydana çıkan yolları, İncekemer köyüne ait evleri ve kuraklığın meydana getirdiği etkileri yukarıdan üzüntüyle izledik. Marmaris ve Köyceğiz bölgesinde yoğun olarak görülen Sığla ağaçlarını, endemik bir tür olan Cyclamen mirable çiçeklerini baraj havzasının üzerindeki tepelerde inceledik. 1900’lü yıllarda yapılan taş bir yoldan vadiye inerek, yanındaki kuyunun da etkisiyle bin 200 yıldır ayakta kalan ve yüzlerce yıldır tarihe tanıklık eden Doğu Çınarı’na dokunmanın mutluluğunu yaşadık. Bölgemizin güzelliklerini, doğal ve kültürel zenginliklerini üyelerimizle birlikte gezerek, bu değerlerimizin geleceğe taşınması için koruma bilinci oluşturduk".
EKODOSD, düzenlediği doğa ve kültür gezilerini sürdürecek; amaç, yerel mirasın korunması ve katılımcılarda koruma bilincinin güçlendirilmesi olarak belirtildi.
EKOSİSTEMİ KORUMA VE DOĞA SEVENLER DERNEĞİ (EKODOSD) ÜYELERİ, MUĞLA VE AYDIN SINIRLARINDAKİ ANTİK KENTLERDEN DOĞAL GÜZELLİKLERE UZANAN ROTADA BİR ARAYA GELDİ.
