Uzay Tabanlı Afet Yönetiminde Uluslararası Başarı
Giresun Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Enes Yıldırım'ın geliştirdiği Karadeniz Sel Bilgi Sistemi (KARFIS) Projesi, Asya-Pasifik Uzay İş Birliği Örgütü (APSCO) tarafından yapılan oylamada en yüksek destek alan proje oldu. Türkiye Uzay Ajansı'nın üyesi olduğu APSCO, 2025 İlerleme Planı Komitesi Toplantısı'nda projeleri değerlendirerek, Yıldırım'ın projesini 8 oyla en üst sırada yerleştirdi.
Projenin Amaçları ve Yenilikçi Yapısı
Doç. Dr. Enes Yıldırım, projeye ilişkin bilgilerinde, Türkiye'deki vatandaşların ve karar vericilerin sel bilgi sistemi altyapısının kısıtlı olduğunu vurguladı. Yıldırım, "Bu açığı görerek sel bilgi sistemi geliştirmek istedik. Sistem sayesinde vatandaşlar, kendi bölgelerindeki sel riskini inceleyerek, olası maliyet hesaplaması yapabilecekler" dedi.
Projenin, ABD dahil birçok ülkede benzeri sistemlerin eksik olduğu bir dönemde, uluslararası düzeyde dikkat çektiğini belirten Yıldırım, "Bu sistemle insanların kendi mülklerini korumak için alacakları önlemlerin maliyetini de belirlemelerine yardımcı olacağız" ifadelerini kullandı.
Uygulama ve Kullanım Kolaylığı
Yıldırım, başlangıçta Karadeniz'i kapsayan ölçeklendirilebilir bir prototip oluşturacaklarını anlattı. Projede, uzaydaki Sentinel ve Landsat uydularının verilerinden yararlanarak, tarihi sel bilgilerini kullanarak güncel sel haritaları üretilecek. Kullanıcılar, bu verilere ücretsiz olarak erişebilecekler.
Ekonomik ve Sosyal Getiriler
Yıldırım, sel durumunda kara yollarındaki tıkanıklıkları önlemek amacıyla vatandaşlara güvenli çıkış yolları sunmayı hedeflediklerini ifade etti. Projenin, 270 bin dolar bütçe talep ettiğini ve bu bütçenin Afet Yönetimi için yüksek geri dönüş sağlayacağını belirtti. Yıldırım, "Bir selde 4-5 aracı kurtarsak, sistem kendini amorti ediyor. Nihai hedefimiz, çok daha büyük kayıpların önlenmesi" dedi.
Son olarak, APSCO'nun projeye tam destek verme ihtimalinin yüksek olduğunu vurgulayan Yıldırım, geliştirme süreci için 2 yıl süre talep ettiklerini duyurdu. Doktora öğrencileri ve araştırmacılardan oluşan bir ekip ile sistemin operasyonel hale getirilmesini planlıyorlar.
Giresun Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Enes Yıldırım'ın (fotoğrafta) geliştirdiği Karadeniz Sel Bilgi Sistemi (KARFIS) Projesi, Asya-Pasifik Uzay İş Birliği Örgütünde (APSCO) tüm üyelerin oyunu alarak en yüksek destek gören proje oldu. Yıldırım, AA muhabirine, projesine ilişkin bilgi verdi.
