Diyarbakır'da, Roma İmparatorluğu döneminde askeri yerleşim olarak kullanılan ve 3 bin yıllık geçmişe sahip olan Zerzevan Kalesi'nin restorasyonuna başlandı. Gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla başlatılan bu kapsamlı çalışma, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor.
Çınar ilçesi'nin 13 kilometre yakınındaki Demirölçek Mahallesi'nde yer alan Zerzevan Kalesi, 124 metre yükseklikteki kayalık tepede bulunuyor. Aynı zamanda, dünyada asıl askeri yerleşim içinde yer alan son Mithras tapınağı'nı barındırıyor. 2020 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ne dahil edilen bu tarihi kalede, devam eden arkeolojik kazılar yıl boyunca sürmekte.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Valilik, Çınar Kaymakamlığı, Diyarbakır Müzesi Müdürlüğü ve Dicle Üniversitesi işbirliği ile 2014 yılında başlayan kazılarda, bugüne kadar yoğun bir şekilde çalışmalara devam edildi. 1000 dönüm alanda, 15 metre yükseklikte ve 1200 metre uzunluğunda sur kalıntısı ile pek çok tarihi yapı buluntusu gün yüzüne çıkarıldı.
Tarihi Kalede Uygulanan Restorasyon İşlemleri
Zerzevan Kalesi'ndeki restorasyon çalışmaları, büyük kilise ve güney kulede toplam 37 kişilik bir ekiple yürütülmekte. Bu süreçte, yapıların korunması için capping (koruma katmanı), güçlendirme ve enjeksiyon uygulamaları gerçekleştiriliyor. Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Aytaç Coşkun, restorasyon projelerinin sürdürdüğünü ve mevcut yapıların korunmasının önemli olduğunu belirtti.
Gelecek Hedefleri ve Ziyaretçi Potansiyeli
Coşkun, restorasyon çalışmalarının Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın "Geleceğe Miras Projesi" kapsamında yürütüldüğünü ifade ederek, kalenin yıl boyunca yaklaşık 400 bin kişi tarafından ziyaret edildiğini ve bu yıl sonuna kadar 500 bin ziyaretçi hedeflendiğini vurguladı. Restorasyon ile gelecek yıl bu sayının 1 milyonu geçmesi bekleniyor.
Zerzevan Kalesi ve Mithras Kutsal Alanı'nın UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alması hedefleniyor. Prof. Dr. Coşkun, 2026 yılında bu hedefin gerçekleştirilmesi için çalışmalara hız verileceğini sözlerine ekledi.
Kale Hakkında Kısa Bilgi
Zerzevan Kalesi, antik dönem yol güzergahındaki stratejik konumu ile dikkat çekiyor. Kayalık bir tepe üzerinde yer alan kale, bölgedeki askeri mücadelelere tanıklık etti ve tarihi, Asur dönemine kadar uzanıyor. Roma döneminde inşa edilen kalenin yapıları, çeşitli dönemlerde onarımlar görerek günümüze ulaşmıştır.
Diyarbakır'da, Roma İmparatorluğu döneminde "askeri yerleşim" olarak kullanılan, arkeolojik kazılarla geçmişe ışık tutan 3 bin yıllık Zerzevan Kalesi'nin gelecek kuşaklara aktarılması için kapsamlı restorasyon çalışması başlatıldı.
Diyarbakır'da, Roma İmparatorluğu döneminde "askeri yerleşim" olarak kullanılan, arkeolojik kazılarla geçmişe ışık tutan 3 bin yıllık Zerzevan Kalesi'nin gelecek kuşaklara aktarılması için kapsamlı restorasyon çalışması başlatıldı.
