Diyarbakır Çayönü Tepesi'nde Kadın İşçilerin Tarihi Kazısı
Diyarbakır'ın Ergani ilçesinde, dünya uygarlık tarihine ışık tutan 12 bin yıllık Çayönü Tepesi'nde yürütülen arkeolojik kazılarda, 32 kadın mevsimlik tarım işçisi olarak görev alıyor.
1964 yılından bu yana aralıklarla devam eden Çayönü Tepesi kazı çalışmaları, bölgenin geleneksel yerleşik yaşama geçişini en iyi temsil eden alanlardan biri olarak öne çıkıyor. Kazılar, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Müzecilik Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Savaş Sarıaltun'un liderliğinde gerçekleştiriliyor. Bu kapsamda, 37 işçi ve 14 arkeolog kazı alanında aktif olarak bulunuyor.
Kazılarda Kadınların Rolü
Doç. Dr. Sarıaltun, Çayönü Tepesi’ndeki kazıların bilim dünyası için önemli veriler sunduğunu belirterek, bu alanda daha önceden Prof. Dr. Halet Çambel tarafından başlatılan çalışmaların sürdüğünü ifade etti. 2025 yılı kazı döneminde kadın işçilerin ağırlıkta olduğu bir ekip ile çalışmaya başladıklarını kaydeden Sarıaltun, mevsimlik tarım işçileri ile yapılan iş birliğinin önemine dikkat çekti.
Mevsimlik tarım işçisi kadınlar, sabah erken saatlerde kazıya katılıp öğleden sonra ailelerine zaman ayırıyor. Sarıaltun, "Bu kadınlar, sıradan bahçe işlerinden arkeolojik buluntular ortaya çıkararak tarih yazıyorlar," diyerek onların işine olan sevgisini dile getirdi.
İşçilerin Deneyimleri
Kazıda çalışan 5 çocuk annesi Suna Pala, eşinin sağlık sorunları nedeniyle evde olmadığı için ailenin geçimine katkı sağlamak amacıyla çalıştığını ifade etti. Pala, "Evde bulguru, pirinci ayıklar gibi burada toprağı ayıklıyoruz. Eskiden tarım yapardım, şimdi tarihle uğraşıyorum," dedi.
Diğer bir kadın işçi Aysel Gezer, "Nakış işler gibi toprağı inceliyoruz. Tarihe dokunmak bizim için çok değerli. Burada ekmek teknemiz kapımızın önünde," ifadelerini kullandı.
Bunun yanı sıra, 3 çocuk annesi Bilhan Gök, uzak yerlerde çalışmanın zorluğunu geride bıraktığını, tarihe tanıklık etmenin kendisine mutluluk verdiğini belirtti.
Çayönü Tepesi'ndeki kazılar, sadece tarihi eserleri gün yüzüne çıkarmakla kalmayıp, aynı zamanda kadınların ekonomik bağımsızlığına olan katkısıyla da dikkat çekiyor. Kadınlar, buluntularla hem aile bütçesine destek olurken, hem de tarihe olan meraklarını tatmin etme fırsatı buluyorlar.
Diyarbakır'ın Ergani ilçesinde dünya uygarlık tarihine ışık tutan 12 bin yıllık Çayönü Tepesi'nde yürütülen arkeolojik kazıda, mevsimlik tarım işçisi 32 kadın da çalışıyor.
Diyarbakır'ın Ergani ilçesinde dünya uygarlık tarihine ışık tutan 12 bin yıllık Çayönü Tepesi'nde yürütülen arkeolojik kazıda, mevsimlik tarım işçisi 32 kadın da çalışıyor.
