Diyanet'in cuma hutbesinde 'Kul Hakkı Ateşten Gömlektir' vurgusu
Diyanet İşleri Başkanlığınca hazırlanan "Kul Hakkı Ateşten Gömlektir" başlıklı cuma hutbesi, Türkiye genelindeki camilerde cuma namazında okundu. Hutbede kul hakkının toplumsal ve bireysel düzeyde yarattığı zararlar ile bu ihlallerin dinî ve ahlâkî boyutlarına dikkat çekildi.
Hutbenin ana mesajı
Hutbede yer alan temel ifade şöyle aktarıldı: "Canın, dinin, malın, aklın ve neslin muhafazası Allah katında kutsal ve dokunulmazdır. Onların ihlali ise ağır bir vebal, büyük bir zulüm ve kul hakkına girmektir." Hutbe, ailede, toplumda ve dünyada görülen kötülüklerin temelinde kul hakkı ihlallerinin bulunduğunu vurguladı.
Güncel örnek ve çağrı
Hutbede kul hakkı ihlallerinin en büyüğünün bir insanın hayatına kastetmek olduğu belirtilerek güncel bir örneğe de atıf yapıldı: "Ne yazık ki bugün, Siyonist zalimler, dünyanın gözü önünde bu insanlık suçunu işlemeye devam etmektedir. Bize düşen başta Gazze olmak üzere dünyadaki zulümlere karşı sessiz kalmamak, mazlumlara maddi ve manevi desteğimizi daha da artırmaktır."
Günlük hayatta somut ihlaller
Hutbede miras, mülkiyet, ticaret ve çalışma hayatına dair çok sayıda örnek verilerek kul hakkının kapsamı somutlaştırıldı. Buna göre kız çocuklarını mirastan mahrum bırakmak, ilahi miras ölçüsünü rızasız değiştirmek kul hakkı olarak nitelendirildi.
Arazi sınırlarını ihlal etmek, başkasının mülkünü gasbetmek, asılsız gerekçelerle mallara el koymak ve yalan beyanlarla insanları mağdur etmek ateşten gömlek giymek şeklinde tanımlandı. İşveren-çalışan ilişkilerinde ücretin eksik veya geç verilmesi, fazla yükleme, sigortasız çalıştırma; çalışanın ise işveren malına zarar vermesi veya çalışma kurallarına uymaması kul hakkı kapsamına alındı.
İnşaat sektöründe zemin etüdü yaptırmamak, malzemeden çalmak veya kalitesiz malzeme kullanmak insanları aldatmak olarak değerlendirildi. Ticarette ise farklı tarife uygulamak, üreticinin malını değerinden düşük alıp yüksek fiyata satmak, sağlığa zararlı maddeler karıştırmak, son kullanma tarihi geçmiş ürünleri piyasaya sürmek, stokçuluk ve karaborsacılık ile ölçü ve tartıda hile yapmak örnekler arasında sayıldı.
Hutbe ayrıca kamusal mekânların kişisel çıkar için işgal edilmesini ve sosyal medyada yalan ve yanlış haberlerle iftira atmanın, onurları rencide etmenin de kul hakkı olduğunu belirtti.
Sonuç: Helalleşme ve ahlâkî sorumluluk
Hutbede öne çıkan değerlendirme, kul hakkı bilincinin ailede başladığı ve güçlü bir eğitim ile manevi bilinçle kök salacağı yönündeydi. Metinde şu uyarı tekrarlandı: "Kul hakkı, mahşerin en ağır hesaplarından biridir. Hak sahibinden helallik almadan, onun maddi ve manevi zararlarını telafi etmeden ahiretin çetin azabından kurtuluş olmayacaktır."
Hutbe, müminlere helalleşmeyi, harama tevessül etmemeği ve kimsenin şerefine dil uzatmama, başkasının malına göz dikmeme sorumluluğunu hatırlatarak sona erdi.
