Dışişleri Bakanı Hakan Fidan canlı yayında gündemi değerlendirdi
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ülke TV canlı yayınında Suriye başta olmak üzere bölgesel gelişmeleri değerlendirdi. Fidan, kriz alanlarının iyi yönetilmesi gerektiğini, bu konuda önemli mesafeler alındığını ve en büyük risk olarak İsrail yayılmacılığının Suriye üzerinden devam etme riskini gösterdi.
Suriye ile temaslar ve kurumsal kapasite inşası
Fidan, Şam yönetimiyle yürütülen yoğun temasları ve iki ülke arasındaki üst düzey ziyaretleri aktardı. Cumhurbaşkanı kararları çerçevesinde, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Bey başkanlığında ilgili bakanlıkların katılımıyla üst strateji kurulunun kurulduğunu ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz koordinatörlüğünde teknik koordinasyon komitesinin çalıştığını belirtti.
Fidan, Suriye'de devlet kurumlarının ve kurumsal kapasitelerin henüz yeni olduğunu, bu nedenle profesyonel muhataplık ve işbirliğinin arzu edilen standarda her yerde ulaşamayabileceğini, bunun normal karşılanması gerektiğini söyledi: "Suriye meselesini çok ciddi yürütüyoruz... bu mültecilerle ilgili konu, alanda konu, enerji konusu, ticaret konusu, gümrük kapıları konusu, yardımlar konusu, çok detay isteyen konu var."
Kriz yönetimi, silahlı grupların entegrasyonu ve YPG değerlendirmesi
Fidan, ülkedeki silahlı grupların tek bir yapı altında toplanmasının öncelikli proje olduğunu ve bölgede "büyük bir geçiş" sağlandığını ifade etti. Ancak uygulama detaylarının yürütülmesi gerektiğine dikkat çekti: "Genel mutabakatın ve kabulün sağlanmasının önemli olduğunu vurguladı."
10 Mart mutabakatı bağlamında Fidan, "Nüfusu Arap olan yerlerden YPG'nin çekilmesi birinci öncelik" dedi. Mutabakatın fiilen uygulanmasının henüz başlamadığını, bazı bölgelerde Arap aşiretlerinde rahatsızlıklar bulunduğunu ve çözüm sağlanmazsa ciddi çatışma riskleri doğabileceğini belirtti. Deyrizor özelinde de henüz kağıt üzerinde bir uzlaşı bulunmadığını söyledi ve YPG'nin "maksimalist tutumuna" dikkat çekti.
Kriz alanları, İsrail ve uluslararası temaslar
Fidan, Suriye'de istikrar sağlanırken Lazkiye ve Süveyda gibi yerlerde olaylar çıktığını, YPG'nin 10 Mart anlaşmasından geri adım atmasının kurumsal kapasite inşasını ve normalleşme faaliyetlerini sekteye uğrattığını anlattı. Kriz alanlarının yönetilmesinin gerekliliğini tekrar vurgulayarak, "En büyük risk, İsrail yayılmacılığının Suriye üzerinden devam etme riski" ifadesini kullandı.
Bakan, bu konuyu Amerikalılarla da sıkça görüştüklerini, İsrail'in komşu ülkeleri zayıf ve bölünmüş bırakarak güvenlik üretme stratejisinin tehlikeli olduğunu belirtti. Ayrıca Trump yönetiminin atadığı Tom Barrack'ın Ankara üzerinden bölgeye yaklaşımının önemli olduğunu ve yürüyen çalışmaların bulunduğunu kaydetti.
Suriye meselesinin Türkiye için önemi ve terör tehdidi
Fidan, Suriye meselesinin "birinci dereceden milli güvenlik meselesi" olduğunu; Suriye'de olup biten her şeyin Türkiye'nin toprak bütünlüğü, vatandaşların malı ve canıyla doğrudan ilişkili olduğunu söyledi. Türkiye'nin bu sorumluluğu üstlenerek politika geliştirdiğini vurguladı.
PKK ve bölgedeki örgütlenmelere de değinen Fidan, terörün sadece Türkiye'yi etkilemediğini, en çok etkilenenin terörü taşıyan ülkeler olduğunu belirtti. Türkiye'ye yönelik tüneller, füze sistemleri ve benzeri tehditlerin ortadan kaldırılmasına dair somut bir yol haritası sunulmadığını aktardı.
Mülteci dönüşleri ve geleceğe dönük planlamalar
Fidan, Suriye'ye geri dönen sığınmacılar konusunda "500 bine yakın mültecinin geri dönmesi söz konusu" dedi. Türkiye sınırından gidenleri ölçtüklerini, ancak geri dönüşlerin sadece Türkiye üzerinden olmadığını ve diğer ülkelerden de dönüşler bulunduğunu belirtti. İstikrar ve güvenin devam etmesi halinde nüfusun dönüşünün, ekonominin, iş gücünün ve bürokrasinin işler hale gelmesi için gerekli olduğunu ifade etti.
Yakın gelecekte ABD, Türkiye ve Suriye arasında üçlü bir toplantı planlandığını da aktaran Fidan, bu çerçevede yürütülen görüşmelerin sürdüğünü söyledi.
(Sürecek)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ülke TV’de yayınlanan “En Sıradışı” isimli televizyon programına konuk oldu.
