Dijital dolandırıcılıkta yapay zeka ile ses klonlama vakalarında artış
Türkiye'de dijital dolandırıcılık yöntemleri, yapay zeka teknolojileriyle birlikte yeni bir boyut kazandı. Banka müşteri temsilcisi, polis, savcı veya kurum görevlisi kılığına giren dolandırıcılar, ses klonlama teknolojisini kullanarak vatandaşları kısa sürede mağdur edebiliyor. Arayan kişinin sesine güvenerek işlem yapanlar, hızlı karar verme nedeniyle ciddi maddi kayıplarla karşılaşabiliyor.
Nasıl çalışıyor?
Dolandırıcılar, yapay zeka destekli araçlarla tanıdık veya yetkili birine ait sesi saniyeler içinde taklit edebiliyor. Bu yöntem, kurbanın güven duygusunu sömürerek para transferi veya hesap bilgisi paylaşımı gibi taleplerde bulunulmasını sağlıyor. Teknolojinin sağladığı gerçekçi ses taklitleri, mağdurların şüphe duymasını zorlaştırıyor ve reaksiyon süresini kısaltıyor.
Hukuki çerçeve ve yaptırımlar
Bu tür eylemler Türkiye'de genellikle bilişim sistemleri kullanılarak nitelikli dolandırıcılık kapsamında değerlendiriliyor ve Türk Ceza Kanunu çerçevesinde ağır yaptırımlar öngörülüyor. Ancak suçun teknolojik boyutu, delil toplama ve soruşturma süreçlerinde farklı zorluklar oluşturabiliyor; dolayısıyla mağdurların zaman kaybetmeden harekete geçmesi önem taşıyor.
Uzman uyarıları ve pratik öneriler
Avukat Burak Evci, yapay zeka ile üretilen ses ve görüntülerin kullanıldığı dolandırıcılıkların ciddi bir tehdit oluşturduğunu belirtiyor. Evci, vatandaşların kendilerini arayan kişinin sesine güvenerek işlem yapmasının büyük risk taşıdığını vurgulayarak şunları söylüyor: 'Hiçbir kamu görevlisi telefonda para talep etmez ve banka işlemi yaptırmaz. Mağduriyet yaşanması halinde vakit kaybetmeden savcılığa başvurulması gerekmektedir.' Evci ayrıca 'Vatandaşların en çok yaptığı hataların başında paniğe kapılmak geliyor' ifadesiyle hızlı karar vermenin tehlikesine dikkat çekiyor.
Uzmanlar ve hukukçular şu önlemleri öneriyor: gelen çağrıyı kurumun resmi numarasıyla karşılaştırmak, geri arama yapmak, doğrulama talep etmek, telefon görüşmesiyle talep edilen işlemleri kesinlikle teyit etmeden uygulamamak ve şüpheli durumda derhal ilgili kurumlara ve savcılığa başvurmak. Dijital güvenlik uzmanları ayrıca hem vatandaşların bilinçlendirilmesi hem de kurumların teknik takip süreçlerini güçlendirmesi gerektiğini belirtiyor.
AVUKAT BURAK EVCİ