Dijital baş ağrısı: Ekran kullanımıyla artan bir şikayet
Modern yaşamın getirdiği "dijital baş ağrısı" henüz resmi bir tanı olmasa da klinik pratikte giderek daha sık kullanılmaya başlıyor. Medicana International Ankara Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Müge Kuzu Kumcu, dijitalleşmenin kolaylıklarıyla birlikte özellikle ekran maruziyetine bağlı baş ağrılarında artış gözlendiğini vurguluyor.
Baş ağrısının öne çıkan tetikleyicileri
Doç. Dr. Müge Kuzu Kumcu, "Bu terim parlak ekran maruziyeti, mavi ışık, ergonomik olmayan çalışma şartları, hareketsizlik ve zihinsel yorgunluğa bağlı gelişen baş ağrılarını tanımlamak için kullanılıyor" diyerek dijital baş ağrısının bileşenlerini özetliyor. Günün büyük bir bölümünü bilgisayar, tablet veya akıllı telefon karşısında geçirmek; göz, boyun ve omuz kaslarında aşırı zorlanmaya yol açıyor.
Uzun süre ekrana odaklanmak göz kırpma sayısını azaltır ve göz kuruluğuna neden olur. Parlak ve yüksek kontrastlı ekran ışığı, gözün uyum mekanizmalarını zorlayarak baş ağrısını daha erken ve daha şiddetli hale getirebiliyor. Ekranlardan yayılan mavi ışık, retina hassasiyetini artırarak göz yorgunluğunu tetikliyor. Sabit pozisyonda kalmak ise boyun ve omuz kaslarında kasılmaya yol açıyor.
Doç. Dr. Kumcu, "Tüm bu faktörler birlikte beyindeki ağrı yollarını uyararak özellikle gerilim tipi baş ağrısı ve migren ataklarını tetikler" diyerek mekanizmayı özetliyor ve pandemi sonrası dönemde bu tip baş ağrılarında belirgin bir artış gözlendiğini belirtiyor.
Alınabilecek önlemler
Uzman önerileri şu şekilde öne çıkıyor: Ekran parlaklığı ortam ışığına göre ayarlanmalı, maksimum parlaklıktan kaçınılmalı; bilgisayar, tablet ve telefonlarda mavi ışık ve parlaklık filtreleri aktif olarak kullanılmalı. Ayrıca her 20 dakikada bir kısa mola verilerek gözler dinlendirilmeli ve bilgisayar başında ergonomik oturuş sağlanmalı; boyun ve omuz kasları düzenli olarak hareket ettirilmeli.
Doç. Dr. Kumcu, "Uyku öncesi özellikle parlak ekranlardan uzak durulmalıdır. Doğru ekran kullanımı alışkanlıkları bu riski büyük ölçüde azaltabilir ve yaşam kalitesini yükseltebilir" diyerek önleyici davranışların önemine dikkat çekiyor.
Sonuç olarak, dijital baş ağrısı modern yaşamın kaçınılmaz bir sonucu değil; doğru ekran kullanımı, düzenli molalar ve ergonomik önlemlerle önlenebilir ve yönetilebilir bir sağlık sorunudur.
MODERN YAŞAMIN GETİRİSİ OLAN ‘DİJİTAL BAŞ AĞRISI’NIN HENÜZ RESMİ BİR TANI OLARAK YER ALMASA DA KLİNİK PRATİKTE GİDEREK DAHA SIK KULLANILMAYA BAŞLANDIĞINI SÖYLEYEN MEDİCANA SAĞLIK GRUBU NÖROLOJİ UZMANI DOÇ. DR. MÜGE KUZU KUMCU, “EKRAN PARLAKLIĞI ORTAM IŞIĞINA GÖRE AYARLANMALI, HER 20 DAKİKADA BİR KISA MOLA VERİLEREK GÖZLER DİNLENDİRİLMELİ” UYARISINDA BULUNDU.
