Depozito Yönetim Sistemi günlük 50 bin ambalaj topluyor
Sıfır Atık Projesi kapsamında hayata geçirilen Depozito Yönetim Sistemi, Türkiye genelinde devreye alınmasıyla günde ortalama 50 bin ambalajın toplanmasını sağlıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğanın himayelerinde, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen uygulamada, "Depozitosu Olan Ambalajlar" (DOA) logosu taşıyan plastik, cam ve alüminyum ambalajlar iade makineleriyle geri kazandırılıyor.
Uygulama sahası ve toplanan hacim
Sistem, Sakarya'yı pilot il, Ankara'nın Kızılcahamam ilçesini pilot ilçe olarak belirleyerek yaygınlaştırıldı. Halihazırda Ankara'da Bakanlık ana hizmet binası, Türkiye Çevre Ajansı binası, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi ile Sakarya, Samsun, Erzurum, Konya, Gaziantep, Mersin ve İzmir'de kurulan iade makineleri aracılığıyla ambalajlar toplanıyor. Bu makinelerle bugüne kadar 5,8 milyon tek kullanımlık içecek ambalajı toplanarak geri kazanımı sağlandı.
Ekonomik ve çevresel hedefler
Bakanlık, sistemin ülke çapında uygulanmasıyla yıllık ekonomik kazancın 520 milyon avro olmasını hedefliyor. Bu tutarın dağılımı şöyle planlanıyor: geri kazanım gelirinden 120 milyon avro, ikincil ham madde kullanımından 250 milyon avro, yerel yönetimlerin atık bertarafı ve elektrik kullanımından 100 milyon avro, atık ithalatında sağlanacak azalmayla 50 milyon avro. Proje ayrıca denizlerdeki plastik kirliliğinin azaltılması, düzenli depolama sahalarında alan tasarrufu ve enerji tasarrufu, teknoloji transferi ile yerli üretime katkı ve kayıt dışı üretimin önlenmesi gibi hedeflere vurgu yapıyor.
Uzman değerlendirmesi
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erdem Görgün, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede depozito yönetim sisteminin içecek ambalajlarını temiz toplayarak dünyadaki en verimli geri dönüşüm yöntemlerinden biri olduğunu belirtti. Görgün, Türkiye Çevre Ajansı tarafından kurgulanan sistemin teknolojik açıdan güçlü olduğuna işaret ederek, piyasaya sürülen yıllık 28 milyar ambalaj göz önüne alındığında bu projenin ülke ve dünya çapında önemli bir çevre girişimi olduğunu söyledi.
Görgün, sistemin ülke geneline gelecek yılın ilk çeyreğinde yaygınlaştırılmasının planlandığını aktardı. Sistem sayesinde depolama tesislerine daha az atık gitmesinin, atıkların ekonomik ömürlerinin uzamasının ve belediyelerin taşıma maliyetlerinin azalmasının beklendiğini vurguladı. Ayrıca cam ambalajların toplanmasının orman yangını riskini azaltacağı ve geri dönüşümle atmosfere salınan sera gazı emisyonlarının düşeceği ifade edildi.
Prof. Dr. Görgün, sözlerini tüm paydaşların sistemi desteklemesi gerektiğini belirterek tamamladı; proje hem çevresel hem de ekonomik kazanımlar hedefliyor ve vatandaşların iade makinelerine yoğun ilgi gösterdiği belirtildi.
