ÇOMÜ koleksiyonları modern müze ve herbaryuma taşınmak isteniyor
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü akademisyenleri, 30 yılı aşkın süredir doğadan derledikleri örnekleri bilimsel çalışma ve halka açık sergileme amacıyla modern bir zooloji müzesi ve herbaryumda toplamak istiyor.
Koleksiyonun büyüklüğü ve mevcut durum
Fen Fakültesi envanterinde 100 farklı türe ait 2 binden fazla sürüngen, kuş, balık ve amfibi örneği bulunuyor; bu örneklerin yaklaşık 1.500'ünü sürüngenler oluşturuyor. Bitkisel materyal açısından ise üniversite herbaryumunda 30 bini aşkın örnek kayıtlı.
Bu koleksiyonların bulunduğu bina, deprem riski nedeniyle yıkım kararı alınması sebebiyle taşınma ihtiyacı doğdu. Akademisyenler, örneklerin bilimsel niteliğini koruyacak, aynı zamanda halkın erişimine açık bir mekan arayışında.
Koleksiyonun bilimsel değeri ve korunma yöntemleri
Zooloji Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Tosunoğlu, koleksiyondaki örneklerin pek çok bilimsel makalede, doktora ve yüksek lisans çalışmalarında kullanıldığını; örneklerin kayıt altına alındığını ve ulusal ile uluslararası araştırmacılara kaynak sağladığını belirtiyor. Tosunoğlu, örnekleri canlıyken fotoğrafladıklarını, müzeye alındıklarında demirbaş kaydını tuttuklarını ve kan, kemik ile DNA örnekleri gibi materyaller üzerinde çalıştıklarını vurguluyor.
Bu düzenlemeyle, araştırmaların türlere zarar verilmeden devam edebilmesinin sağlanacağı; aynı zamanda doğanın olumsuz etkilerinden etkilenen türlerin gelecek kuşaklara aktarılması hedefleniyor.
Herbaryumun durumu ve sergileme hedefleri
Botanik Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ersin Karabacak, herbaryum envanterinde Çanakkale ve Türkiye'nin çeşitli illerinden toplanmış 30 bini aşkın örneğin bulunduğunu aktarıyor. Karabacak, örneklerin organik olması nedeniyle böceklenme, nem ve küfe karşı hassas olduğunu belirterek saklama koşullarının %40-50 nem ve 21 °C civarında tutulduğunu ifade etti.
Karabacak, herbaryum çalışmalarına 1995'te başlandığını, 2016'dan bu yana uluslararası tanınırlık kazandıklarını ve başka ülke herbaryumlarıyla takas içinde olduklarını söyledi. Koleksiyonu daha kurumsal ve modern bir yapıya taşıyarak hem bilimsel araştırma hem de halk için erişilebilir sergileme alanları oluşturmak istediklerini belirtti.
Sergileme, eğitim ve turizm hedefleri
Akademisyenler, kullanılacak uygun bir mekân sağlanması halinde koleksiyonu halka açarak eğitim programları düzenlemeyi ve Çanakkale'ye gelen ziyaretçiler için yeni bir kültürel ve bilimsel mekan oluşturmayı planlıyor. Tosunoğlu, "Biz bu bilimsel müzeyi halka taşımayı düşünüyoruz" derken, Karabacak da sürecin sonuçlanmasını umut ederek, "İnşallah kısa sürede bu müzeyi oluşturabileceğiz" ifadesini kullandı.
Mevcut envanterde Avustralya, Yeni Zelanda ve Tayland'da yayılış gösteren ilk kara bitkilerinden bir örneğin de yer aldığı; Çanakkale'deki 1.700'ü aşkın bitki çeşidinin envanterde bulunduğu bildirildi.
