Cezayirli Hasan Paşa Köşkü’nde 2025 kazı ve temizlik çalışmaları sürüyor
Çanakkale Valisi Doç. Dr. Ömer Toraman tarafından açıklanan 2025 yılı kazı ve temizlik çalışmaları, Cezayirli Hasan Paşa Köşkü ile ilişkili yapıların açığa çıkarılmasına odaklanıyor. Çalışmalar Troya Müzesi uzmanlarından oluşan ekip tarafından, Prof. Dr. Ali Osman Uysal’ın bilimsel sorumluluğunda yürütülüyor.
Kazı alanı ve koruma statüsü
Köşk, Ezine ilçesi Mahmudiye köyü Kule mevkiinde, Troya Tarihi Milli Park alanı sınırları içerisinde yer alıyor. Mülkiyeti hazineye ait olan ve bin 106 metrekare yüzölçümlü 2016 parsel üzerinde bulunan alanda yapılan çalışmalar, yapı kompleksinin haritasının çıkarılmasına katkı sağlıyor.
Köşkten kalan en belirgin unsur Hasan Paşa kulesi olup, kule yaklaşık 12 metre yüksekliğinde ve kare planlıdır. Duvarları taş ve alçı ile örülen kulenin dört köşesinde sekizgen biçimli gözetleme mevzileri yer alıyor.
Projeler, onay ve yürütme
Köşk binası için hazırlanan rölöve, restitüsyon, restorasyon ve kazı projeleri, Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 1 Aralık 2022 tarih ve 8505 sayılı karar ile onaylanmıştı. Çanakkale Valiliği’nin desteğiyle 2025 yılı Kasım başında başlatılan çalışmalar, restorasyona yönelik kazı ve temizlik odaklı ilerliyor.
Kazı çalışmaları ve buluntular
Yürütülen kazılarda, korunmuş gözetleme kulesinin güneyinde yer alan plankarelerde yapı kompleksine ait duvarlar, doğudaki çevre duvarının tamamı ve kulenin önündeki tonozlu yapı açığa çıkarıldı. Çalışmalarda tespit edilen unsurlar arasında mekânlar, taş döşeli yürüme yolları, Osmanlı Dönemi seramik parçaları, demir aksamlar, ithal seramikler ve girişte kullanılan tonozlu yapıya ait kalıntılar bulunuyor.
Ayrıca kazılarda Osmanlı Dönemi sikkeleri, Maydos tuğlaları ve devşirme mimari parçalar da tespit edildi. Bu buluntular, külliyenin kronolojisi ve kullanım biçimi hakkında önemli veriler sağlıyor.
İnceleme ve gelecek planları
2025 yılı kazı ve temizlik çalışmalarını Çanakkale Valisi Doç. Dr. Ömer Toraman, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, Prof. Dr. Ali Osman Uysal ve beraberindekiler yerinde inceledi.
Vali Toraman saha değerlendirmesinde, "Bu sene zor şartlarda da olsa yoğun bir çalışma yaptılar ve çiftliğin avlusunu ve müştemilatlarını açığa çıkardılar. Daha kazılacak alanlar, yerler var. İnşallah önümüzdeki yılda bunu devam ettirmek niyetindeyiz" ifadelerini kullandı.
Tarihi önem ve koruma sorumluluğu
Toraman, Çanakkale’nin Türk denizcilik tarihi açısından önemine vurgu yaparak bölgenin Osmanlı donanmasının teşkilatlanmasında kritik bir işlev gördüğünü anlattı. Ayrıca, eserlerin korunması ve ihyası konusundaki sorumluluğu şu cümlelerle özetledi: "Bu eserleri korumak, ihya etmek ve gelecek nesilleri aktarmak için kendimizi mesul hissediyoruz".
Yetkililer çalışmaların öncelikle yapının temel düzeyde ortaya çıkarılması ve korunma altına alınması amacıyla yürütüldüğünü, ilerleyen süreçte ihya projelerine altyapı sağlanmasının hedeflendiğini belirtiyor.
Çalışmaların 2025 dönemi raporları ve açığa çıkan buluntular, Cezayirli Hasan Paşa Köşkü’nün yapısal bütünlüğünü ve bölgenin tarihsel dokusunu daha iyi anlamaya katkı sağlayacak nitelikte.
Cezayirli Hasan Paşa Köşkü'nü gün yüzüne çıkarmak için çalışmalar devam ediyor