Ceyhan'da Sabun Cevizi üretimi beklenenden erken meyve verdi
Adana'nın Ceyhan ilçesinde, Sıfır Atık projesi kapsamında dikilen Sabun Cevizi (Sapindus mukorossi) ağaçlarından elde edilen meyvelerle doğal temizlik ürünü üretim çalışmaları yürütülüyor. Proje; çevre sorunları, doğal kaynakların korunması ve çevreci temizlik ürünlerinin yaygınlaştırılması hedefleriyle, Orman Genel Müdürlüğü öncülüğünde hayata geçirildi.
Projenin arka planı ve adaptasyon
Sıfır Atık inisiyatifi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan tarafından 2017'de çevre ve kaynak koruma amacıyla başlatıldı. Bu çerçevede önerilen çevreci temizlik ürünlerinin yaygınlaştırılması çalışmalarına, sabun cevizi üretimiyle destek veriliyor. Anavatanı Asya'nın tropikal ve alt tropikal bölgeleri olan sabun cevizi, literatürde genellikle 5 yıldan sonra çiçek açıp ürün verirken, Adana Orman Bölge Müdürlüğü Ceyhan Orman Fidanlığı'ndaki denemelerde 3. yılda meyve vermeye başladı; bu durum ağacın Akdeniz iklimine uyum sağladığına işaret ediyor.
Kullanım alanları ve dermatolojik özellikler
Sabun ağacının meyvesinin kabuğunda bulunan aktif maddeler suyla temas ettiğinde köpürme özelliği gösteriyor; bu nedenle meyveler deterjan, şampuan ve yer silme gibi temizlik ürünlerinde doğal bir alternatif olarak değerlendiriliyor. Ayrıca literatürde cilde sürüldüğünde güzelleştirici etkileri, çil ve leke görünümünü azaltma potansiyeli gibi dermatolojik faydalarından söz ediliyor. Bu özellikler, üretimin hem temizlik sektöründe hem de kozmetik uygulamalarda değerlendirilme olanağını güçlendiriyor.
Fidanlık çalışmaları ve hedeflenen ekonomik katkı
Ceyhan Orman Fidanlık Şefliği İşletme Şefi Sema Özcan, fidanlıkta yaklaşık 250 sabun ağacı bulunduğunu ve bu ağaçların 2019 yılında dikildiğini belirtiyor. Özcan, ağacın meyve verme sürecinin üçüncü yılda başladığını ve çalışmanın amacının ülkede bir endüstri oluşturularak ekonomik katma değer sağlamak olduğunu vurguluyor: "Meyvenin kabuğunu soyup suyun içerisine attığımızda köpürüyor. Doğal bir temizlik ürünü diyebiliriz. Deterjan, şampuan, yer sil gibi ürünlerde kullanılabilir. Şu anda çok yaygın değil ancak ülkemizde bunun endüstrisi kurulacak. Biz de fidanları üretip vereceğiz ve böylece ülke ekonomisine katkıda bulunacağız."
Değerlendirme: Denemelerin beklenenden daha erken meyve vermesi, sabun cevizinin Akdeniz iklimine adaptasyon gösterebildiğini ve ölçeklendiğinde hem çevresel hem ekonomik fayda sağlayabileceğini işaret ediyor. Projenin sonraki aşamaları, üretimin yaygınlaştırılması ve endüstrileşme adımlarının planlanmasına bağlı olacak.
CUMHURBAŞKANI RECEP TAYYİP ERDOĞAN’IN EŞİ EMİNE ERDOĞAN’IN BAŞLATTIĞI "SIFIR ATIK" PROJESİ KAPSAMINDA ADANA’NIN CEYHAN İLÇESİNDE DİKİMİ YAPILAN SABUN CEVİZİ AĞACINDAN DOĞAL TEMİZLİK ÜRÜNÜ ELDE EDİLİYOR
