Büyük Pasifik Çöp Yığını'nın Tehlikeleri
Pasifik Okyanusu'nda meydana gelen Büyük Pasifik Çöp Yığını (GPGP), insan sağlığı ve çevre açısından ciddi tehditler barındırıyor. Binlerce ton plastik atığın okyanus akıntılarıyla bir araya gelmesi sonucu oluşan bu çöp yığını, iklim değişikliği ile besin zincirine karışan mikroplastiklerin tehlikeleriyle gündeme geliyor.
Plastik Atıkların Boyutu ve Yapısı
Amerika Birleşik Devletleri'nin Hawaii ile California eyaletleri arasında yer alan GPGP, yüzeyde yaklaşık 1,6 milyon kilometrekarelik bir alan kaplıyor. Bu ölçüm, Türkiye’nin yüzölçümünün neredeyse iki katına denk geliyor. Ocean Cleanup araştırmalarına göre, bu alanda 1,8 trilyondan fazla plastik atık bulunuyor. GPGP, homojen bir çöp adası inşa etmekten ziyade, bağımsız makro ve mikroplastikten oluşan karmaşık bir yapı sergiliyor.
Biyolojik Etkiler ve Deniz Canlıları
Denizdeki canlılar, yanlışlıkla zehirli plastikleri besin maddeleri olarak algılayarak tüketebiliyor. Özellikle fok balıkları gibi deniz memelileri, balıkçılıktan kaynaklanan ağlara takılarak ölüm riskiyle karşı karşıya kalıyor. Hawaii Üniversitesi'nden Profesör Jan Hafner, plastik atıkların su altı ekosisteminde ciddi zararlara yol açtığını belirtiyor ve akıntıların karaya atılan plastiklerin okyanuslara taşınmasına sebep olduğunu vurguluyor.
İnsan Sağlığına Etkisi
Plastikler zamanla mikroplastiklere dönüşüyor ve su altı besin zincirine sızıyor. Yapılan araştırmalar, mikroplastiklerin insan vücuduna geçerek hormonal bozukluklar, kanser, kardiyovasküler hastalıklar gibi sağlık sorunlarına neden olabileceğini gösteriyor. GPGP'deki plastikler, deniz altındaki fotosentez yapan canlıların büyüme süreçlerini engelleyerek ekosistem dengelerini bozuyor.
Ekonomik Kaybın Geleceği
Wollongong Üniversitesi tarafından yapılan bir çalışma, 2030 yılına kadar su kirliliğinin neden olduğu küresel ekonomik kaybın 229 milyar dolara ulaşabileceğini öngörüyor. GPGP'nin etkileri sadece deniz canlılarıyla sınırlı kalmayıp, ülke ekonomilerine de olumsuz yansıyor.
Mikroplastikler ve Kamu Sağlığı Krizi
Hamburg Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nden Profesör Walter Leal, GPGP'deki plastiklerin büyük kısmının mikroplastik olduğunu ifade ediyor. Bu durum, bir kamu sağlığı krizine yol açabilir. Mikroplastiklerin temizlik çabalarının yetersiz kalması ve temizlenememesi durumu bilim insanları tarafından sık sık vurgulanıyor.
Çözüm Yolları ve Önleyici Tedbirler
Uzmanlar, GPGP'nin büyümesini durdurmanın en etkili yolunun tek kullanımlık plastiklerden uzak durmak ve doğada çözünebilen alternatiflere yönelmek olduğunu belirtiyor. Temizlik girişimleri genellikle sivil toplum kuruluşları tarafından gerçekleştirilse de, plastik üretiminin azaltılması daha kalıcı bir çözüm sağlıyor.
