Bakan Göktaş TBMM Dijital Mecralar Komisyonu'nda dijital ortamda çocukların korunmasını anlattı
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, TBMM Dijital Mecralar Komisyonu'nda "Dijital Ortamda Çocukların Korunması" başlıklı sunum yaptı. Komisyon, AK Parti Giresun Milletvekili Nazım Elmas başkanlığında toplandı.
Komisyon açılışında yapılan değerlendirmeler
Komisyon Başkanı Nazım Elmas, internet ve sosyal medyanın hayatın her alanını etkilediğini, çocukların dijital dünyayla erken yaşta tanışmasının yaşam biçimlerini derinden etkilediğini belirtti. Elmas, dijital ortamların kullanıcıların dikkatini çekmeye yönelik tasarlandığını ve çocukların yasa dışı veya zararlı içeriklere maruz kalma riskinin bulunduğunu vurguladı. Ayrıca çocuklarda çevrimiçi bağımlılığın önemli bir sorun olarak öne çıktığını kaydetti.
Devam eden çalışmalar ve farkındalık çabaları
Bakan Göktaş, ailenin dijitalleşme sürecinde desteklenmesine yönelik çalışmaların yürütüldüğünü, aile odaklı dijitalleşme stratejileri, farkındalık kampanyaları ve çocuk dostu içeriklerin yaygınlaştırılmasının eylem planının temel hedefleri olduğunu söyledi. Türkiye Çocuk Hakları Strateji Belgesi kapsamında dijital ortamda çocuk haklarını koruyan politikaların hayata geçirildiğini aktardı. Geçen yıl düzenlenen Dijital Bağımlılık ve Aile Çalıştayı ile saha deneyimlerinin toplandığını ve bu verilerin politika üretiminde kullanıldığını belirtti. Bakanlık ayrıca DUY ihbar platformu ile çocuklara yönelik güvenli dijital alan oluşturulduğunu ifade etti.
Saptanan ihlaller ve müdahale süreci
Sosyal medya çalışma grubunun zararlı içerikleri tespit ettiğini söyleyen Göktaş, bugüne kadar 2 bin 819 içerik hakkında işlem yapıldığını açıkladı. Yapılan incelemelerde bazı platformlarda 18 yaş altı çocukların zorbalık, şiddet, cinsel istismar, ensest, intihar ve madde bağımlılığı gibi ağır içeriklere filtre olmadan maruz kaldığının tespit edildiğini belirtti. Temsilcisi olmayan platformlara erişim engeli talep etmek zorunda kaldıklarını, tercihleri dışında bu yola başvurduklarını söyledi.
Uluslararası uygulamalar ve yerel eylem planı
Göktaş, 2025-2029 dönemini kapsayacak Dijital Dünyada Çocukların Güçlendirilmesine Yönelik Eylem Planı çalışmalarının tamamlandığını ve detayların yakında paylaşılacağını belirtti. Ayrıca çocukların dijital güvenliğini destekleyecek "Çocuklar Güvende" web sitesinin kısa süre içinde kullanıma açılacağını duyurdu. Göktaş, dünya genelinde çocukların dijital güvenliğine ilişkin düzenlemelerde platformların sorumluluğunu esas alan yaklaşımların öne çıktığını, bazı ülke uygulamalarının tartışma konusu olduğunu aktardı.
Önerilen yasal düzenleme ve yükümlülükler
Bakanlık çalışmalarının sonucunda dijital medya ve oyun platformlarına ilişkin yasal düzenleme ihtiyacı ortaya çıktığını söyleyen Göktaş, bu düzenlemenin yasaklayıcı değil alanı düzenleyici ve denetleyici bir rol üstlenmesi gerektiğini vurguladı. Göktaş, önemli önerilerini şu şekilde sıraladı:
- Sosyal ağ sağlayıcılarına 15 yaşından küçük çocuklara kesin olarak hizmet sunmama ve hesap açmama yükümlülüğü getirilmesi,
- Bu yükümlülüğün uygulanmasında "sadece beyana dayalı olmayan" yaş doğrulama mekanizmalarının zorunlu kılınması,
- Güçlü ebeveyn denetim araçlarına kolay erişimin temel gereklilik olarak kabul edilmesi,
- Zararlı içerikler ve çocuklara yönelik reklamlar için etkili filtreleme sistemlerinin kurulması,
- Yasa dışı veya çocuklara zararlı içeriklerin mahkeme kararına gerek kalmadan hızlıca kaldırılmasının sağlanması,
- Platformların risk analizleri yaparak önleyici tedbir alma ve bu tür içerikleri tespit edip kaldırma yükümlülüğü,
- Veri ihlalleri ve zararlı içeriklere ilişkin 7/24 erişilebilir, hızlı işleyen bir şikâyet mekanizmasının kurulması,
- İlgili ağ sağlayıcılarına periyodik raporlama yükümlülüğü getirilmesi ve bu raporların Meclise sunulması.
Göktaş, önerilen düzenlemelerin uygulanmasında dijital platformların yeterli nitelik ve altyapıya sahip olduklarının düşünüldüğünü belirtti ve çocukların çevrimiçi güvenliğinin artırılmasının öncelikleri arasında olduğunu söyledi.
AİLE VE SOSYAL HİZMETLER BAKANI MAHİNUR ÖZDEMİR GÖKTAŞ, "SOSYAL AĞ SAĞLAYICILARINA 15 YAŞINDAN KÜÇÜK ÇOCUKLARA KESİN OLARAK HİZMET SUNMAMA VE HESAP AÇMAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ GETİRİLMESİNİ ÖNERİYORUZ" DEDİ.
