Göbeklitepe'de yeni buluntu: Duvara monte edilmiş insan heykeli
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndeki Göbeklitepe'de çalışmalar sırasında B ile D yapıları arasındaki mekanda, bir oda duvarının içerisinde yatay vaziyette duvara monte edilmiş ve adak olarak yerleştirildiği düşünülen insan heykeli bulunduğunu açıkladı. Ersoy, keşfin Neolitik Çağ'ın ritüelleri ve inanç dünyasına ışık tutacak nitelikte olduğunu belirtti.
Keşfin arkeolojik ve kültürel önemi
Ersoy, benzer örneklerine daha önce Karahantepe'de rastlandığını kaydederek, Göbeklitepe'den çıkan bu yeni buluntunun bölgenin ritüel uygulamalarına ilişkin tartışmalara özgün veri sağlayacağını vurguladı. Kazı başkanı Prof. Dr. Necmi Karul tarafından yürütülen bilgilendirmede, buluntunun yerel bağlamı ve konumunun, alanın kullanım biçimleri ve tören yapılarına dair analizleri derinleştirebileceği belirtildi.
Korumadan restorasyona: Geleceğe Miras Projesi
Ersoy, Göbeklitepe'deki çalışmaları Geleceğe Miras Projesi kapsamında yürüttüklerini; kazı, restorasyon ve koruma faaliyetlerini eş zamanlı hale getirdiklerini ifade etti. C yapısında gerçekleştirilen restorasyon kapsamında duvarların sağlamlaştırılması ve dikili taşların özgün konumlarına taşınması gibi kapsamlı müdahaleler tamamlandı. Ersoy, 6 metreyi bulan ve tonlarca ağırlıktaki dikili taşların yeniden ayağa kaldırılması sürecinde malzeme seçiminde aslına uygunluğun gözetildiğini, bu kapsamda keçi kılından yapılan özel derz harcının bile kullanıldığını aktardı.
Ziyaretçi yönetimi ve saha koruma önlemleri
Bakan, Göbeklitepe'ye ilgiyi sürdürülebilir biçimde yönetme hedefiyle 2025 yılı bitmeden yeni ziyaretçi merkezi, otopark ve yürüyüş yollarının açılacağını belirtti. Ayrıca alana taşınan bin adet zeytin ağacının korumaya katkı sağlayacağı ve önümüzdeki ay yapılacak jeomanyetik ölçümlerin gelecekteki kazı stratejilerini şekillendireceğinin altını çizdi.
Uluslararası iş birliği ve Taş Tepeler Projesi
Taş Tepeler Projesi kapsamında 2025 itibarıyla 36 uluslararası akademik kurumun katılımı, 220 kişilik uzman ve öğrenci kadrosu ile 10 farklı noktada arkeolojik kazı çalışması yürütüldüğü belirtildi. Ersoy, Göbeklitepe'nin tüm insanlık tarihinin ortak mirası olduğunu vurguladı ve bunun uluslararası iş birliğiyle korunmasının önemine dikkat çekti.
Tanıtım faaliyetleri ve sergi programı
Göbeklitepe'nin tanıtımına yönelik çalışmalar da gündeme alındı. Ersoy, geçen yıl Kolezyum'da düzenlenen sergiye değinerek, "Göbeklitepe: Kutsal Bir Yerin Gizemi" sunumunun büyük ilgi gördüğünü aktardı. Ayrıca "Taştaki Mitler: Göbeklitepe ve Son Avcıların Dünyası" başlıklı serginin, Gelecek yıl 5 Şubat-31 Temmuz tarihlerinde Almanya'nın Berlin kentindeki Yakın Doğu Müzesi James-Simon Galerisi'nde gerçekleştirileceğini ve Şanlıurfa Müzesi envanterindeki 96 eserin sergileneceğini duyurdu.
Resmî ziyaret ve diplomasi
Ziyarette Japonya Altes Prensesi Akiko Mikasa de yer aldı. Ersoy, Prenses Akiko'ya ilgi ve destekleri için teşekkür ederken, Japonya ile yürütülen arkeolojik iş birliklerinin kültür diplomasisine katkı sağladığını belirtti. Ziyarete Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı, Şanlıurfa Valisi Hasan Şıldak ve ilgili yetkililer eşlik etti.
Göbeklitepe ile ilgili açıklamalar, alandaki yeni buluntunun Neolitik inanç sistemleri ve ritüel uygulamalarına dair araştırmalara önemli veri sağlayacağı; aynı zamanda alan yönetimi, restorasyon ve uluslararası tanıtım çalışmalarının birlikte yürütülmesinin önemini bir kez daha ortaya koydu.
