Antalya Akseki'de defne hasadı, köylü gelirine dönüşüyor
İlaç, gıda, kimya, boya ve kozmetik sektörlerinde kullanılan defne yaprağı, Antalya'nın Akseki ilçesi Sinanhoca Mahallesi'nde orman köylülerinin önemli bir geçim kaynağına dönüştü. Her yıl aralık, bazı yıllar ocak-şubat aylarında gerçekleşen yaklaşık dört haftalık hasat dönemi, bölge ekonomisinde dikkate değer bir hareketlilik yaratıyor.
Toplama ve ticaret süreci
Hasat edilen yapraklar köy meydanında toplanıp tartıldıktan sonra, çeşitli İzmir firmaları tarafından kilosu 25 lira üzerinden yerinde satın alınıyor. Alınan defne yaprakları işlenmek üzere İzmir'e götürülüyor; işlenmiş ürünler başta Avrupa olmak üzere Amerika pazarlarına gönderiliyor. Hasat döneminde köylüler sabahın erken saatlerinde yamaçlara çıkarak çuvallarla topladıkları yaprakları traktör römorklarında köy meydanına getiriyor.
Hasat düzeni ve üretim miktarları
Akseki Orman İşletme Müdürlüğü'nden alınan izinle, yaklaşık 3 bin dönümlük ormanlık alan üç bölmeye ayrılarak, doğal ortamda yetişen defne ağaçlarında üç yılda bir hasat yapılıyor. Sinanhoca Mahallesi Muhtarı Erol Büyükarslan bölgedeki defne yapraklarının kalitesinin yüksek olduğunu belirtiyor. Geçen yıl 350 ton ile rekor kırılırken, bu sezon 150 ton defne yaprağı toplandığı bildirildi; düşüşün nedeni bu yıl kesime alınan bölmede bitki yoğunluğunun daha az olması olarak gösterildi.
Gelir dağılımı ve toplumsal etkiler
Köylülerden edinilen bilgilere göre, defne toplama sezonunda yaklaşık 100 aile önemli ölçüde gelir elde ediyor. Bazı ifadelerde köyde 70-80 aile çoluk çocukla birlikte defne kesimine katıldıklarını belirtiyor. Rakamlarla ifade edildiğinde, bir bölgede beş kişilik bir ailenin ortalama 60 bin lira gelir elde ettiği aktarılıyor.
Toplama gözetimi
Yetkililer, belediyeye ait özel ağaçlandırma sahalarının 1987 yılında koruma altına alındığını ve sahaların üç bölgeye ayrılarak defne kesiminin Orman İşletme Müdürlüğü gözetiminde yapıldığını vurguluyor. Bu düzenleme, sürdürülebilir hasat ve yerel düzenin korunması amacıyla uygulanıyor.
Yerel katılım ve uygulama
Defne kesimi yapan üreticiler, her yıl dönüşümlü olarak farklı bölgelerde hasat yaptıklarını ve toplu olarak çalıştıklarını söylüyor. Köylülerden Hasan Hüseyin Arslan hasatın zorluğuna dikkat çekerek, toplu katılımın ve dönüşümlü hasat uygulamasının halk için önemli bir geçim kaynağı olduğunu ifade etti.
Defne yaprağının kullanım ve özellikleri
Defne yaprağı taze veya kurutulmuş olarak kullanılabiliyor; daha güçlü aroması nedeniyle kurutulmuş formu daha yaygın tercih ediliyor. Yapraklar, tanenler, flavonoidler, alkaloidler, linalol, öjenol, metil kavikol ve antosiyaninler gibi bileşenler içeriyor ve anti-inflamatuar, diüretik, antioksidan, sindirim ile anti-romatizmal özellikler taşıdığı belirtiliyor. Mutfak kullanımının ötesinde defne yaprağı çaylarda, yağlarda ve doğal ilaçlarda da değerlendiriliyor.
Antalya'dan toplanıp, Avrupa'ya gönderiliyor
