Türkiye Anayasa Mahkemesi (AYM), sağır ve dilsiz bireylerin seri muhakeme ve basit yargılama usullerinden faydalanmasını engelleyen düzenlemeleri Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti. Söz konusu karar, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı.
Yalova 4. Asliye Ceza Mahkemesi, Ceza Muhakemesi Kanunu’nda yer alan ve belirli şartlar altında şüpheli ve sanıklara cezai indirim sağlayan hızlı yargılama usullerinin sağır ve dilsizler için geçerli olmamasıyla ilgili iptal talebinde bulundu. Başvuruda, bu bireylerin bedensel engelleri nedeniyle dezavantajlı durumda oldukları ve bu nedenle maddi ceza hukuku alanındaki fırsatlardan mahrum kaldıkları vurgulandı. Bu durumun kanun önünde eşitlik ve ölçülülük ilkelerine aykırı olduğu ifade edildi.
AYM, başvuruyu inceledikten sonra, sağır ve dilsizlerin fiziksel ve psikolojik sebeplerle diğer bireylere göre daha yavaş anladıklarını ve bu nedenle özel koruyucu tedbirlerin alınmasının gerekliliğine dikkat çekti. Kararda, tüm usul güvencelerinin sağlandığı bir yargılama sürecinin yapılması için yasaların daha esnek olabileceği belirtildi.
İptali istenen düzenlemeler gereği, sağır ve dilsizlerin ceza indirimlerinden yararlanamamaları, aynı suç için 21 yaşını doldurmuş bireylere diğerlerine göre daha fazla ceza verilmesine neden olabiliyordu. AYM, bu durumun Anayasa’ya aykırı olduğunu vurguladı ve '21 yaşını doldurmuş sağır ve dilsizler ile 18 yaşını doldurmuş diğer şüpheliler arasında oluşturulan farklılığın nesnel ve makul bir sebebi yoktur' ifadesine yer verdi.
