Ali Sami Yen'in Hayatı ve Galatasaray Kulübü'nün Kuruluşu
Galatasaray Kulübü'nün kurucusu ve Türk sporunun öncülerinden Ali Sami Yen, ölümünün 74. yılında anılıyor. 20 Mayıs 1886'da İstanbul'da doğan Ali Sami Yen, ünlü dilbilimci ve yazar Şemsettin Sami'nin ikinci oğludur.
İlk eğitimini babasından alan Yen, Galatasaray Lisesi'ne devam etti. Lise yıllarında dönemin siyasi, edebi ve sportif gelişmelerini takip eden Yen, sınıf arkadaşlarıyla birlikte 1905 yılının Ekim ayında Galatasaray Kulübü’nü kurmaya karar verdi. Ali Sami Yen, kulübün kurucu üyesi ve ilk başkanı olarak futbolun Türkiye'deki gelişimine yön verdi.
Galatasaray’ın Misyonu
Galatasaray’ın kuruluş amacını "Maksadımız İngilizler gibi toplu bir halde oynamak, bir renge ve bir isme malik olmak ve Türk olmayan takımları yenmek" şeklinde ifade eden Ali Sami Yen, kulübün ruhunu belirleyen bir vizyon ortaya koydu.
Futbol Kariyeri ve Başkanlığı
Ali Sami Yen, takımın vazgeçilmez orta saha oyuncularından biri olarak tanındı. 1907 sonlarında Kadıköy takımıyla oynanan bir maçta ayağının kırılması sonucu futbol kariyerine son vermek zorunda kaldı.
Galatasaray Kulübü’nde toplamda 14 yıl başkanlık yaptı. 1905’ten 1918’e kadar 13 yıl aralıksız başkanlık yapan Yen, 1925’te de bir yıl daha bu görevi üstlendi. Gonca, Osmanlı İmparatorluğu'nun zor bir dönem geçirdiği yıllarda kulübü başarıyla yönetti ve çeşitli spor branşlarının gelişimi için önemli adımlar attı.
A Milli Takımın İlk Teknik Direktörü
Ali Sami Yen, A Milli Futbol Takımı'nın teknik direktörlüğünü üstlenen ilk kişi oldu. Türkiye, FIFA'ya katıldıktan sonra ilk uluslararası maçında 26 Ekim 1923'te Romanya ile oynadı ve bu karşılaşma 2-2'lik skorla sonuçlandı.
TİCİ ve TMOK Başkanlığı Dönemleri
1922'de kurulan Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakının (TİCİ) başkanlığına getirilen Ali Sami Yen, spor federasyonlarının kurulmasına öncülük etti. 1924 Paris Olimpiyat Oyunları'na giden kafilenin başında Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi (TMOK) Başkanı olarak da yer aldı ve 1927-1930 yıllarında bu görevini sürdürdü.
İlk Spor Müzesi ve İlk Futbol Kitabı
Türkiye'de ilk spor müzesinin kurucusu olan Ali Sami Yen, aynı zamanda futbolun teknik ve bilimsel kurallarını içeren ilk kitabı yazdı. 1915 yılında kurduğu müze, daha sonra Galatasaray Lisesi’ne taşındı.
Vefatı ve Mirası
Ali Sami Yen, 29 Temmuz 1951 tarihinde 65 yaşında vefat etti ve naaşı Feriköy Mezarlığı'na defnedildi. Galatasaray'ın maçlarını oynadığı ve 2011 yılında yıkılan stada Ali Sami Yen ismi verildi. Mevcut Nef Stadyumu, bu spor kompleksinin içinde yer alıyor.
