Akdeniz kıyılarında gözlenen tür değişimi
Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Gökoğlu, Konyaaltı Sahili'nde son 25 yılda kayda değer bir ekolojik değişim tespit ettiklerini açıkladı. 2000 yılından bu yana Antalya sahillerinde araştırma ve eğitim amaçlı dalışlar gerçekleştiren Gökoğlu, sualtı topluluk yapısının belirgin biçimde farklılaştığını vurguladı.
Gözlemler ve ön plana çıkan türler
Gökoğlu, dalışlarda karşılaştıkları ilk balıkların artık Kızıldeniz'den geçen türler olduğunu söyleyerek, "Suya girdiğimiz andan itibaren ilk gördüğümüz onlar oluyor" ifadesini kullandı. Özellikle Kızıldeniz'den geçen dört farklı barbun türünün hızla çoğaldığını ve bunun yerli tekir barbunun görülmesini zorlaştırdığını belirtti.
Gökoğlu, ayrıca domuz balığı, sokar, naylon balığı, balon balığı ile balıkçıların "Gümüş" olarak adlandırdığı türün popülasyonunda artış olduğunu aktardı. Bununla birlikte Kızıldeniz kaynaklı mağara balıklarının da kıyı bölgelerinde hakim konum kazanmaya başladığını söyledi.
Etkiler ve ekosistemdeki değişim
Prof. Dr. Gökoğlu, bu yeni türlerin sürekli olarak dibi karıştırdığını ve besin kaynaklarını tükettiğini, bunun da yerli türler için rekabet baskısı yarattığını ifade etti. Gökoğlu'na göre mırmır, yerli tekir barbun ve Melanur gibi türlerin varlığı azalmaya başladı; kıyı popülasyonunun yapısı büyük ölçüde değişti.
Balıkçı faaliyetlerinin de bu değişimden etkilendiği belirtiliyor. Gökoğlu, balon balığının bölgede bilinen bir sorun olduğunu hatırlatarak bazı türlerin (örneğin aslan balıkları) ticari değerlendirilmeye başlandığını, tüketilmeyen türlerin ise ekosisteme olumsuz baskı uyguladığını aktardı.
Uzun vadeli beklentiler
Değişimin başlıca nedenleri olarak küresel ısınma ve Kızıldeniz türlerinin hızlı çoğalma kapasitesini gösteren Gökoğlu, duruma ilişkin şu değerlendirmeyi paylaştı: "Çözümü yok, bu sulara giren artık Akdeniz’in balığı oldu. Türler rekabet ediyor ve zamanla denge oluşacaktır ancak şu anda oturmuş değil."
Gökoğlu'nun gözlemleri, bölgesel su sıcaklıkları ve tür hareketliliğinin uzun vadede Akdeniz kıyı ekosistemleri üzerindeki etkilerine dair somut örnek teşkil ediyor. Araştırmaların sürdürülmesi, değişimin seyrini ve balıkçılık ile koruma politikalarına yansımalarını izlemek açısından önem taşıyor.
AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ'NDEN PROF. DR. MEHMET GÖKOĞLU, KONYAALTI SAHİLİ'NDE SON 25 YILDA DİKKATİ ÇEKEN BİR EKOLOJİK DEĞİŞİM YAŞANDIĞINI BELİRTEREK KIZILDENİZ'DEN GEÇEN TÜRLERİN YERLİ TÜRLERİ BASKILAMAYA BAŞLADIĞINI SÖYLEDİ. GÖKOĞLU, DALIŞLARDA İLK KARŞILAŞTIKLARI TÜRLERİN KIZILDENİZ'DEN GELEN BALIKLAR OLDUĞUNU İFADE EDEREK, "SUYA GİRDİĞİMİZ ANDAN İTİBAREN İLK GÖRDÜĞÜMÜZ ONLAR OLUYOR" DEDİ.