Adil Geçişin Önemi
Enerji dönüşümünün sosyal ve ekonomik kalkınmayı teşvik eden sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşması için ulusal iklim planlarının, enerji sektörüne yönelik adil geçiş politikalarını içermesi gerektiği belirtiliyor.
WWF-Türkiye'nin Raporu
Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF-Türkiye), Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de devam eden Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 29. Taraflar Konferansı (COP29) kapsamında, adil bir enerji geçişi için Ulusal Katkı Beyanlarının (NDC) içermesi gereken unsurları sıralayan bir "checklist" belgesi paylaştı.
Adil Geçiş ve NDC'ler
Belgede, Paris Anlaşması'na taraf ülkelerin sera gazı emisyonlarını azaltmaya ve iklim etkilerine uyum sağlamaya yönelik iklim eylem planlarını açıkladıkları NDC'lerde adil geçiş planlaması ihtiyacına dikkati çekiliyor. Ülkelerin, her 5 yılda bir güncellemek durumunda olduğu NDC'lerinde fosil yakıtlardan arındırılmış, verimli ve yenilenebilir enerjilere dayalı enerji sistemlerine adil geçiş yollarını belirlemesi ve açıklaması gerektiği belirtiliyor.
Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler için Hedefler
Buna göre, gelişmiş ülkelerin en geç 2030'a kadar kömürü, 2035'e kadar da doğal gazı aşamalı olarak kaldırmaya yönelik planlarını devreye alması, gelişmekte olan ülkelerin ise kömür ve doğal gazı en geç 2040'a kadar aşamalı olarak kaldırılması için plan ve tedbirlerini geliştirmesi öneriliyor.
Fosil Yakıt Sübvansiyonları
Belgede, gelişmiş ekonomilerden başlayarak NDC'lerin fosil yakıt sübvansiyonlarının sona erdirilmesine yönelik zaman çizelgelerini içermesi gerektiği vurgulanıyor. Ülkelerin, NDC'lerde kamu fonlarını ve özel finansman için elverişli ortamı nasıl yaratacaklarını belirtmeleri bekleniyor.
Ekonomik Çeşitlendirme ve Sürdürülebilirlik
Ekonomik çeşitlendirme ve enerji dönüşümünün doğa üzerindeki olumsuz etkilerini önlemeye yönelik plan ve tedbirlere de yer verilen belgede, çok düzeyli planlama ve yönetişimin rolü kabul ediliyor. Ülkelerin, etkilenen tüm grupları planlama aşamalarına dahil ederek öğrenilenleri belgelerle desteklemesi öneriliyor.
WWF-Türkiye'den Kritik Uyarı
WWF-Türkiye İklim ve Enerji Programı Müdürü Tanyeli Sabuncu, mevcut NDC'lerin 1,5 derece eşiğiyle uyumlu bir küresel iklim değişikliği politikasına ulaştırmadığını söyledi. Sabuncu, "Enerji, Paris Anlaşması hedeflerine giden yolda en kritik sektör. Küresel ölçekte emisyonların yüzde 80'i enerji sektörüyle bağlantılı." ifadesini kullandı.
Küresel Beklentiler ve COP29'un Önemi
BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) tarafından yayımlanan NDC Sentez Raporu'na göre, ülkelerin taahhütleri, küresel emisyonların 2030 itibarıyla 2019 seviyelerine kıyasla yalnızca yüzde 2,6 azaltılmasını sağlayacak. Bu oran, Paris Anlaşması'nın gerekli gördüğü yüzde 43'lük azaltım seviyesinden oldukça uzaktır.
Bu noktada COP29, bir sonraki NDC'lerin hedefleri konusunda net beklentilerin ortaya konması için son büyük fırsat olarak değerlendiriliyor.
Bu İçeriğimiz kaynak olarak Anadolu Ajansını kullanmıştır ve aksiyon.com.tr editör ekibimiz tarafından derlenmiştir.
