ABD Yüksek Mahkemesi, ülke genelindeki nükleer enerji santrallerinden gelen tonlarca kullanılmış nükleer yakıtın geçici olarak depolanmasını sağlamak amacıyla New Mexico ve Texas eyaletlerinde inşa edilecek tesislerin lisans verilmesine karar verdi.
Mahkeme, ABD Nükleer Düzenleme Komisyonu (NRC) tarafından Teksas'ın güneybatısı ve New Mexico'nun güneydoğusunda inşa edilmesi planlanan tesisler için daha önce verilen lisansların iptal edilmesine karar veren bir önceki federal mahkeme kararını 6’ya 3 oyla bozdu. Bu yeni karar, Texas'ta inşa edilecek tesisin lisansının yeniden geçerli hale gelmesini sağlamanın yanı sıra New Mexico'da benzer tesislerin inşasına yönelik çalışmaların yeniden başlamasına olanak tanıdı.
Ancak, Yüksek Mahkemenin bu kararı, lisansların nihai olarak onaylandığı anlamına gelmiyor. Sadece kullanılmış nükleer yakıtın geçici olarak depolanmasını sağlayacak tesislerin inşası önündeki engeli kaldırmış oldu. İzin verilen lisanslar, bu tesislerin 40 yıl boyunca işletilmesine ve sonraki 40 yıl için yenilenmesine olanak tanıyacak.
NRC, 2021 yılında Texas'ta faaliyet gösteren Interim Storage Partners şirketine, elektrik santrallerinden gelen kullanılmış nükleer yakıtın geçici olarak depolanacağı tesisin inşası için lisans vermişti. Ayrıca, Mayıs 2023'te, enerji şirketi Holtec International'ın New Mexico'nun güneydoğusundaki geçici nükleer atık depolama tesisini inşa etmesine ve işletmesine izin verileceği açıklanmıştı. Böylece mevcut nükleer santrallerin depolama alanlarının tükenmekte olduğu vurgulanarak, geçici depolama sahalarına duyulan ihtiyaç dile getirilmişti.
New Mexico Valisi Michelle Lujan Grisham ve eyalet kongresi üyeleri, federal hükümetin ülke genelindeki ticari reaktörlerde biriken atıklar için kalıcı bir çözüm sunmaması durumunda New Mexico'nun ABD'nin kullanılmış nükleer yakıt çöplüğü haline geleceğinden endişe ettiklerini ifade ettiler. Öte yandan, New Orleans'taki Federal Temyiz Mahkemesi, söz konusu tesislere karşı çıkarak, bu lisansların iptal edilmesine hükmetmişti.
ABD Enerji Bakanlığı'nın verilerine göre, ülkede her yıl 2 bin metrik ton nükleer atık meydana geliyor. 1950 yılından bu yana oluşan toplam nükleer atık miktarının ise 90 bin metrik tona ulaştığı biliniyor ve bunların bir araya geldiğinde yaklaşık bir futbol sahası büyüklüğünde alan kapladığı kaydediliyor.
