7. Uluslararası Afet ve Dirençlilik Kongresi Elazığ'da başladı
Elazığ'da afetlere karşı farkındalığı artırmak ve sürdürülebilir, dirençli şehirler inşa etmek amacıyla düzenlenen 7. Uluslararası Dirençlilik Kongresi, Fırat Üniversitesi ev sahipliğinde Atatürk Kültür Merkezi'nde başladı. Cumhurbaşkanlığı Yerel Yönetim ve Afet Politikaları Kurulu himayesinde; AFAD, Türk Kızılay, İstanbul Teknik Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Eskişehir Teknik Üniversitesi işbirliğiyle düzenlenen kongre üç gün sürecek.
Açılışta öne çıkan mesajlar
Cumhurbaşkanlığı Yerel Yönetim ve Afet Politikaları Kurulu Üyesi ve Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel, iklim değişikliği, hızlı kentleşme ve nüfus yoğunluğunun doğal afetlerin etkisini artırdığına dikkati çekti. Özel, ülkenin deprem, heyelan, sel ve yangın gibi çoklu tehlikelerle karşı karşıya olduğunu belirterek, "Dirençlilik bir tercih değil bir gerekliliktir" ifadesini kullandı.
Özel, güvenilir gözlem ve araştırma altyapılarının güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı: "Deprem gözlem ağları, jeolojik istasyonlar, meteorolojik izleme sistemleri, heyelan, sel ve su baskını uyarı sistemleri... Bunlar sadece sayısal veri üretmez; riskin nerede yoğunlaştığını, hangi alanların daha kırılgan olduğunu gösterir. Araştırma altyapınız ve istasyonlarınız olmadan riskin ne olduğunu, nerede olduğunu bilemezsiniz. İzlemeyi öğrenmeden, izlemeye yatırım yapmadan güçlenemezsiniz." Ayrıca Doğu Anadolu Fay Zonu'nu izlemek üzere networklerini güçlendirdiklerini belirtti.
Toplum temelli hazırlık ve yapı stoku
Cumhurbaşkanlığı Yerel Yönetim ve Afet Politikaları Kurulu Başkan Vekili ve Türk Kızılay Genel Başkanı Prof. Dr. Fatma Meriç Yılmaz, Türkiye'nin çoklu tehlikelere maruz olduğunu, maruz kalmanın azaltılması halinde afetten zarar görme riskinin düşürülebileceğini söyledi. Yılmaz, çalışmayı iki ana başlığa ayırdı: afetlere dirençli şehirlerin inşası ve toplum temelli hazırlık. Yapı stokunun güçlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Yılmaz, Türk Kızılay'ın 2025 itibarıyla başlattığı toplum temelli eğitim kampanyası kapsamında bu yıl hedeflenen 1,5 milyon kişiye şimdiden ulaşıldığını, yıllık yaklaşık 3 milyon kişiye erişmeyi amaçladıklarını aktardı.
İnşaat sektörü, sürdürülebilirlik ve risk yönetimi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Yapı ve Tedarik Hizmetleri Genel Müdürü Kazım Gökhan Elgin, inşaat sektöründe yapay zekâ dahil teknolojik uygulamaların yaygınlaşabileceğini söyledi. Elgin, "2060'a kadar bina stoku, özellikle kentsel yerleşimlerde dünya genelinde iki katına çıkıyor" tespiti yaparak, her ay dünyada büyük ölçekli inşaat faaliyetleri gerçekleştiğine dikkat çekti. Elgin, coğrafi risklerin göz önünde bulundurulmadan yapılan yapılaşmanın her afetin can ve mal kaybına yol açacağını ve sürdürülebilir gelişime zarar vereceğini belirtti.
Sigortanın rolü ve toplumsal bilinç
Türkiye Sigorta Genel Müdürü Taha Çakmak, Elazığ'da düzenlenen kongrenin dirençlilik ve afet yönetimi tartışmalarına önemli katkı sunacağını ifade etti. Çakmak, 6 Şubat 2023'teki Kahramanmaraş merkezli depremlerin hayatı, ekonomiyi ve binaları etkilediğini hatırlatarak, sigortalılığın afet sonrası toparlanmada kritik rol oynadığını söyledi. Çakmak, Türkiye Sigorta'nın hasar ödemeleri ve sosyal sorumluluk projeleriyle depremzedelerin yanında yer aldığını, sigortayı toplum için bir sorumluluk olarak gördüklerini vurguladı.
Kurum ve yerel yetkililerin mesajları
Fırat Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Yılmaz, kongrenin ülkenin afetlere karşı dayanıklılığını güçlendirme kararının somut bir göstergesi olduğunu belirtti. Yılmaz, "Dirençli kentler yalnızca güçlü binalardan ibaret değildir; bilinçli bireyler, planlı yönetim ve bilim temelli kararlarla inşa edilir" dedi.
AFAD Afetlere Müdahale Genel Müdürü Dr. Sadi Ergin, risk azaltmanın müdahaleden daha kıymetli hale geldiğini ve risk azaltma ile dirençlilik çalışmalarına öncelik verilmesinin müdahaleyi ikinci plana çekebileceğini ifade etti.
Vali Numan Hatipoğlu, ilde afetsellik açısından yüksek riskler bulunduğunu, heyelan gibi toprak kaynaklı sorunların da sürdüğünü ve AFAD'ın İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) ile Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP)'ı sürekli zinde tutma çabasında olduğunu dile getirdi.
Elazığ Belediye Başkanı Şahin Şerifoğulları, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde devlet kurumlarının iş birliğiyle kentin yapı stokunun önemli ölçüde yenilendiğini söyledi.
Katılımcılar ve program
Kongrede Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı Türkiye Ofisi Başkanı Watanabe Daisuke ile Fırat Üniversitesi Kongre Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Kürşat Esat Alyamaç de konuşma yaptı. Programa Elazığ Cumhuriyet Başsavcısı Aşkın Yeğin, Elazığ Barosu Başkanı Melih Efe, kurum müdürleri, yurt içinden ve yurt dışından katılımcılar, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.
Kongre süresince düzenlenecek paneller ve çalıştayların, kamuoyu farkındalığı oluşturma, akademik bilgi paylaşımı ve yerel uygulamalara katkı sağlama hedefiyle yürütüleceği bildirildi.
Elazığ'da afetlere karşı farkındalığın artırılması, sürdürülebilir ve dirençli şehirlerin inşası amacıyla düzenlenen "7. Uluslararası Dirençlilik Kongresi", Fırat Üniversitesinin (FÜ) ev sahipliğinde başladı.
