İki günü aşan iş göremezlik raporu alan birçok çalışan, iş göremezlik ödeneği almaya hak kazanmaktadır. İşverenin bu raporu Sosyal Güvenlik Kurumu'na iletilmesinin ardından en fazla 15 gün içinde, ödeme PTT aracılığıyla çalışanın hesabına aktarılır.
Bu ödemenin hesaba aktarılmasından sonra iki ay içinde tahsil edilmesi zorunludur. İki aylık süre zarfında tahsil edilmeyen ödemeler, Sosyal Güvenlik Kurumu'na geri ödenmektedir. Geçici ve sürekli iş göremezlik durumlarına göre ayrılan bu prosedürde, bazı gecikmeler meydana geldiğinde yapılan ödemeler geri talep edilebilir. Emekli olmasına rağmen çalışan kişilere yapılan geçici iş göremezlik ödemeleri, bu durum tespit edildiğinde geri alınabiliyor. Sürekli iş göremezlik belgesine sahip olup çalıştığı anlaşılan kişilerin maaşları da risk altına girebiliyor.
SGK Uzmanı Dilek Ete, gazetevatan.com üzerinde yaptığı açıklamada, "Ayrıca işçi tedavisi bitmeden işe başlarsa sürekli iş göremezlik geliri kesilir ve alamaz. Tedavisi sonlanıp doktor tarafından tedavinin bittiği ve çalışılabileceğine dair rapor düzenlenmeden çalışmaya başlanması sürekli iş göremezlik gelirinin kesilmesine sebep olur" şeklinde konuştu.
SGK Uzmanı Ete, SGK'nın sürekli ve geçici iş göremezlik durumlarında aylık maaş bağladığını belirterek, geçici iş göremezlik ödeneğini şu şekilde tanımladı: "Diğer adıyla rapor parası olarak ödenen geçici iş göremezlik ödeneği, işçinin iş kazası meslek hastalığı geçirmesi ya da hastalık, analık hallerinde işe gelemediği için uğradığı gelir kaybını telafi etmek için Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenir"
Bu ödeme, işçinin tedavi şekline göre farklılık gösterir. Yatarak tedavi gören bir işçi için günlük kazancın yarısı, ayakta tedavi gören bir işçi için ise günlük kazancın üçte ikisi oranında ödeme yapılır. Eğer işçi tedavi sürecini ihmal eder ve bu durum SGK tarafından tespit edilirse, yapılan ödemelerin dörtte biri kesintiye uğrayarak eksik ödeme gerçekleştirilir.
İş Görmezlik Maaşı Nasıl Hesaplanır
Eğer bir çalışan birden fazla sağlık sorunuyla karşı karşıya kalırsa; örneğin iş kazası, meslek hastalığı ve hamilelik gibi durumlar aynı anda mevcut ise, geçici iş göremezlik ödeneği en yüksek oran esas alınarak hesaplanır ve bu şekilde ödenir. Geçici iş göremezlik ödeneği, hastalık durumunda üçüncü gün itibarıyla verilmeye başlanır.
Ete, sürekli iş göremezlik geliri konusunda da açıklamalarda bulundu: "Sürekli İş Göremezlik geliri, işçinin iş kazası veya meslek hastalığı geçirmesinden sonra yapılan tedavisi sonrası tamamen iyileşmemesi durumunda meslekte kazanma gücünün en az yüzde 10 oranında kaybetmesi sonucunda Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bağlanan gelirdir. Meslekte kazanma gücünün kayıp oranı, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespiti İşlemleri Yönetmeliği’ndeki cetvele göre belirlenir."
Ete, sürekli iş göremezlik gelirinin nasıl hesaplandığını şu sözlerle ifade etti: "İşçinin meslekte kazanma gücü kaybı yüzde 10 üzerinde raporla kesinleşirse sürekli tam iş göremezlik geliri bağlanır. İşçi rapora itiraz edebilir. Bu durumda itiraz Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kuruluna gönderilir. Sürekli İş göremezlik geliri alan işçi çalışabilir. Sigorta prim şartı da aranmaz.."
