Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2022 yılı "Kazanç Yapısı Araştırması" sonuçlarını yayımladı.
Kasım ayında gerçekleştirilen araştırmaya göre, aylık toplam çalışma saati 201,3 saat oldu. Aylık ücretli çalışma saati erkeklerde 206,3, kadınlarda ise 191 saat olarak gerçekleşti.
Ortalama saatlik ücret 55,4 Lira oldu. Ortalama saatlik ücret erkekler için 54,4 TL, kadınlar için 57,4 TL oldu.
Kişi başına düşen toplam ortalama aylık ücret 11.143 TL oldu. Erkek ücretliler kişi başına ortalama 11.233 TL aylık ücret kazanırken, kadın ücretliler kişi başına ortalama 10.961 TL aylık ücret kazandı.
Kişi başına düşen ortalama aylık gelir 12.450 TL'dir. Ücretli çalışan erkeklerin kişi başına ortalama aylık geliri 12.487 TL, kadınlarınki ise 12.376 TL oldu.
Yıllık ortalama brüt gelir 144.390 lira
Geçen yıl ortalama yıllık brüt gelir 144.390 liraydı. Bu değer erkekler için 147.446 lira, kadınlar için 138.366 lira olarak tahmin edilmektedir.
Erkek ve kadın ücretlilerin kazançları genellikle eğitim düzeyleriyle orantılı olarak artmıştır. Dolayısıyla, ortalama yıllık brüt kazançlar yüksek eğitimliler için en yüksek seviyededir. Bu eğitim seviyesinde ortalama toplam kazanç erkekler için 207.112 TL, kadınlar için 171.568 TL'dir.
En yüksek yıllık ortalama toplam brüt ücret yüksek eğitimlilerde olup, bu eğitim düzeyinde erkekler 175.463 TL, kadınlar ise 145.387 TL kazanmaktadır.
Ücretli çalışanların toplam kazançları ekonomik faaliyete göre incelendiğinde, yıllık ortalama kazancın en yüksek olduğu sektör 293.511 lira ile finans ve sigorta faaliyetleri sektörü oldu. Bunu 284,842 lira ile bilgi ve iletişim sektörü ve 229,108 lira ile kültür, sanat, eğlence ve spor faaliyetleri sektörü takip etmiştir.
En düşük ortalama yıllık brüt gelir 99.290 Lira ile konaklama ve yiyecek hizmetleri sektöründe kaydedildi. Bunu 102,109 Lira ile gayrimenkul sektörü ve 104,768 Lira ile inşaat sektörü takip etti.
Ekonomik faaliyet sınıflamasına göre, kadın çalışanların yıllık ortalama brüt kazançları ulaştırma ve depolama sektöründe 213.810 lira, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve satışı sektöründe 206.633 lira ve gayrimenkul sektöründe 104.387 lira ile bu sektörlerdeki erkek çalışanların yıllık ortalama brüt kazançlarından daha yüksektir.
Yıllık ortalama brüt kazancın en yüksek olduğu sektör 276,507 lira ile yönetim sektörüdür. Bunu 200,195 lira ile profesyoneller takip etmiştir. Yıllık ortalama brüt kazancı en düşük olan grup ise 94.849 lira ile tarım, ormancılık ve su ürünleri yetiştiriciliğindeki nitelikli grup oldu.
Ücret veya gelir farkı erkekler lehineydi
Erkekler ve kadınlar arasındaki ücret ve kazanç farkı, kadınların ücret ve kazançları arasındaki farkın erkeklerin ücret ve kazançlarına oranı olarak tanımlanmaktadır. Bu eşitsizlik göstergesi, bu istatistikteki ortalama yıllık brüt ücret ve maaşlar ile ortalama yıllık brüt kazançlar temelinde hesaplanmaktadır. Bu gösterge aynı zamanda ortalama saatlik, aylık ve yıllık ücretler/maaşlar/kazançlar bazında da hesaplanabilmektedir.
Dolayısıyla, ücret/kazanç farkı tüm eğitim seviyelerinde erkekler lehinedir. Ortalama yıllık brüt kazanç üzerinden hesaplanan gösterge için en büyük fark %19,6 ile lise mezunlarında görülürken, en küçük fark %14,5 ile ilkokul ve altı eğitimlilerde görülmüştür. Ortalama yıllık brüt maaş üzerinden hesaplanan gösterge için en büyük fark %17,1 ile yükseköğretim mezunları arasında, en küçük fark ise %12,4 ile ilköğretim ve altı eğitimliler arasındadır. Ortalama yıllık brüt kazançlar açısından, erkekler ve kadınlar arasındaki en büyük fark zanaatkarlar ve ilgili meslekler için %22,8 ve teknisyenler, teknikerler ve yardımcı profesyoneller için %21,4'tür. En küçük cinsiyet farkı ise yöneticiler için %4,2 ve hizmet ve satış çalışanları için %6,1 olmuştur.
Ortalama yıllık brüt ücret ve maaşlar açısından, erkekler ve kadınlar arasındaki en büyük fark profesyoneller için %21,1 ve mühendisler, teknisyenler ve yardımcı profesyoneller için %19,2'dir. En küçük cinsiyet farkı yöneticiler için %4,4 ve vasıfsız ve hizmet ve satış çalışanları için %6,8'dir.
